Projekt SPIN-FERT: w celu poprawy jakości gleby

W projekt SPIN-FERT zaangażowane jest kilkanaście podmiotów, w tym jednostki naukowe, firmy prywatne z branży ogrodniczej. – Excalibur był pierwszym projektem realizowanym w skierniewickim instytucie i obejmującym badaniami tematykę gleby i poprawy jej jakości. W ubiegłym roku instytut złożył wniosek na kolejny projekt – miał dotyczyć dalszych aspektów związanych z innowacyjnymi praktykami, narzędziami i produktami zwiększającymi żyzność gleby i zastępującymi torf w uprawach ogrodniczych – przekazał prof. Eligio Malusa, koordynator rozpoczętego w czerwcu br. projektu SPIN-FERT. Głównym jego celem jest skupienie na projekcie i jego tematyce interesariuszy, czyli osób związanych z branżą ogrodniczą. We Francji i we Włoszech są w projekt zaangażowane dwie firmy zajmujące się produkcją materiału szkółkarskiego. Druga grupa interesariuszy to producenci biostymulatorów – biologicznych i organicznych, dzięki czemu można poprawić i przyspieszyć wprowadzenie do praktyki nowych produktów, które będą spełniały wymagania stawiane przez Europejski Zielony Ład. W efekcie projektu mają powstać nowe podłoża ogrodnicze, ale również inne narzędzia wspomagające jakość tych podłoży, jak właśnie biostymulatory czy lepszej jakości materiał szkółkarski.

Cel projektu SPIN-FERT

Nadrzędnym celem projektu SPIN-FERT jest poprawa stanu gleby i produkcja beztorfowych podłoży uprawowych. W ramach projektu proces produkcji różnych biopochodnych i odpadowych produktów nawozowych zostanie zoptymalizowany w perspektywie gospodarki w obiegu zamkniętym. Proces opracowany będzie z wykorzystaniem innowacyjnych protokołów, z wysoce skutecznymi biostymulatorami, co zapewni ulepszone właściwości kompostów. Powstaną one poprzez dodanie specjalnie wyselekcjonowanych szczepów drobnoustrojów i kwasów humusowych pochodzących z odpadów. Ma to na celu poprawę właściwości i przydatności dla różnych roślin, w szczególności dla szkółkarstwa i produkcji roślin doniczkowych. Wszystkie te innowacyjne produkty zostaną zatwierdzone w badaniach terenowych, z których większość przeprowadzona będzie w gospodarstwach komercyjnych i szkółkach po procesie konsultacji z rolnikami, a także zintegrowana z agronomicznymi praktykami zarządzania glebą w celu upowszechnienia rozwiązania.

Ważny ekosystem

Prof. Joanna Hoffmann reprezentująca Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu zwróciła uwagę, że gleba to coś więcej jak tylko podłoże do uprawy roślin, to także ekosystem. Powinna być w najlepszej możliwej kondycji, stanowi środowisko dla niezliczonej grupy organizmów. Gleba jest narażona na straty przez m.in. działanie człowieka, stosowanie produktów w rolnictwie o złej formulacji, w niewłaściwy sposób. Wzrost świadomości społecznej, jaką gleba odgrywa w naszych ekosystemach, konieczność głębszej, bardziej etycznej relacji z glebą. Promowanie wspólnych działań dla lepszej kondycji gleby. Ponieważ tematy związane z poprawą jakości gleby są trudne do zrozumienia dla konsumentów, będziemy przygotowywać wydarzenie zupełnie inaczej angażujące odbiorców. Dwa projekty, które już są w trakcie realizacji w ramach SPIN-FERT to Orchid (pokazanie życia orchidei w instalacji multimedialnej) oraz The Breath of Soil (tchnienie gleby), gdzie jest nacisk na odbiór gleby zmysłem zapachu.

Partner komercyjny projektu SPIN-FERT

W konferencji wziął udział także dr Krzysztof Ambroziak, reprezentujący firmę Intermag, jednego z największych producentów biostymulatorów, nawozów specjalistycznych bioproduktów. W dziale R&D firmy pracuje obecnie 18 osób, dzięki czemu firma może samodzielnie prowadzić wiele badań i doświadczeń. W zakresie zadań specjalistów jest wykonywanie badań formulacyjnych, analiz chemicznych, produktów biologicznych i mikrobiologicznych. Firma dostarcza swoje rozwiązania do ponad 45 krajów, a w ofercie jest asortyment środków do biostymulacji roślin (Tytanit, Optysil i Planticine) odżywki dla roślin, agrochemikalia, produkty specjalne. Pierwszym produktem mikrobiologicznym który był wprowadzony na rynek był Bactim Słoma, który wspomaga rozkład resztek pożniwnych pozostających na polu po zbiorach.  Resztki pożniwne, słoma i korzenie roślin są bogatym źródłem materii organicznej, co wpływa na zwiększenie zawartości w glebie potasu i fosforu – można „oddać” glebie składniki, które były wcześniej z niej pobrane w okresie wzrostu roślin. Drugi produkt mikrobiologiczny wspomagający podniesienie zawartości próchnicy w glebie to Bactim Gleba. W projekcie SPIN-FERT firma Intermag będzie namnażała szczepy bakterii Bacillus subtillis i Paenibacillus polymyxa, a także szczepy dostarczone przez innych konsorcjantów projektu.

Misja Gleba

Prof. Magdalena Frąc z Instytutu Agrofizyki PAN zauważyła, że rośliny są postrzegane jako metaorganizmy, komórki roślinne wraz z kompleksem mikroorganizmów ją zasiedlających. Zagadnienia dotyczące mikrobiomu są ważne, są coraz częściej podkreślane w wielu dokumentach strategicznych w ramach tzw. misji gleba (ang. Mission Soil). Mikroorganizmy wchodzą w interakcję z rośliną i wspomagają ochronę przed chorobami. Zostało to udowodnione w prowadzonych wcześniej badaniach. W innym projekcie w tej samej tematyce dowiedziono, że uprawa współrzędna roślin motylkowych we zbożami prowadzi do lepszego funkcjonowania obu ekosystemów.