Przygotowanie stanowiska pod uprawę pomidorów

W gospodarstwie państwa Olszowych występują gleby ciężkie, bardzo zasobne należące do II i III klasy agronomicznej. Dodatkowo przed uprawą pomidorów podaje się obornik oraz nawozy wieloskładnikowe z przewagą fosforu, naprzemiennie z saletrą wapniową. Według zaleceń Małgorzaty Zadury, menedżer ds. rozwoju produktu z firmy Hazera, od przyszłego roku gospodarze spotkania planują odejść od nawożenia gleby w tunelach obornikiem, z uwagi na jego coraz częstsze zanieczyszczenie pozostałościami środków ochrony roślin (m.in. herbicydów czy skarlaczy używanych w uprawie zbóż, których słomę użyto jako ściółkę dla zwierząt gospodarskich). Pozostałości te działają stale lub przejściowo fitotoksycznie. Rośliny mają m.in. zmienione blaszki liściowe – przebarwione lub silnie zredukowane w części wierzchołkowej. Innym objawem może być intensywne kwitnienie i brak zawiązania owoców (chociaż przyczyn takiego stanu rzeczy może być więcej). Nigdy te objawy nie są regularne więc efekty stosowania obornika są obecnie trudne do przewidzenia, nie wiemy, co się w nim znajduje i jak rośliny zareagują na takie nawożenie – tłumaczyła M. Zadura.

Odmiany pomidorów w uprawie tunelowej

W ofercie firmy Hazera, należącej do grupy Limagrain, na polskim rynku znajdują się odmiany nie tylko hodowli Hazery, ale także Vilmorin-Mikado, HM.Clause oraz ISI Sementi. W gospodarstwie w Borku zaprezentowano m.in. pomidory odmian VP1, VP2 i V404 z hodowli Vilmorin-Mikado, odmianę Tucano z HM.Clause, a także Rosamundę pochodzącą z ISI Sementi.

Aktualna sytuacja na rynku pracy zmusiła gospodarza do zaniechania większości prac pielęgnacyjnych (m.in. regulowania masy liściowej oraz liczby owoców w gronach). W związku z tym owocowanie roślin nie przebiega równomiernie, z drugiej strony – owoce nie były narażone na silną operację słoneczną minionego lata.

Pomidory VP1 i V404 to bardzo wczesne odmiany pomidora malinowego polecane do uprawy na cztery grona. Jednym z kluczowych elementów agrotechnicznych powinno być dostosowanie nawożenia do potrzeb poszczególnych odmian, na przykład do dużej wrażliwości odmiany VP1 na niedobór magnezu. Wysoka zawartość substancji pokarmowych w pożywce ukierunkowuje rośliny ku bardziej wegetatywnemu wzrostowi. W przypadku odmian typowo „generatywnych”, takich jak wspomniane wyżej, jest to korzystne, zwłaszcza, gdy chcemy, by rośliny dłużej owocowały. Prelegentka zaznaczyła, że do każdej odmiany należy podejść indywidualnie – zgodnie z jej charakterystyką i zaleceniami podawanymi przez firmę nasienną, a prowadzenie uprawy dostosować do przebiegu pogody w sezonie.

W uprawie tunelowej coraz częstszym zjawiskiem jest ograniczenie cięcia roślin (spowodowane brakiem pracowników), czego efektem jest nadmierna masa wegetatywna roślin, fot. P.Bucki

Nowy pomidor malinowy

Nowością wśród pomidorów malinowych oferowanych przez Hazerę jest Manistella. Odmiana regularnie wiąże duże owoce o masie 300-350 g, w gronach powinno się pozostawiać ich po cztery sztuki. Jest to odmiana o wyraźnej przewadze cech wegetatywnych, dlatego Małgorzata Zadura zalecała, aby rozsadę tej odmiany sadzić z rozwiniętymi kwiatami w pierwszym gronie i zadbać o dobre zawiązanie pierwszego owocu, co nieco spowolni wzrost rośliny. Inną drogą na ograniczenie wegetatywności może być wywołanie stresu, poprzez lekkie ograniczenie podlewania lub zastosowanie wysokich dawek nawozów (należy wziąć jednak pod uwagę typ gleby i to, z jaką szybkością nastąpi reakcja na nawożenie).

W tunelach Państwa Olszowych zagęszczenie uprawy odmiany Manistella wynosiło średnio 2,5-2,7 szt./m² (przy VP1 – 3,5 szt./m²). Przy sukcesywnym cięciu liści możliwe jest poprowadzenie roślin tej odmiany na dwa pędy. Odmiana ma duże, ładne, równomiernie wybarwiające się owoce. Mają trwałą szypułkę i są twarde, potrafią długo dojrzewać na roślinach i nie pękają. Należy je zbierać w pełni wybarwione. Nie są podatne na suchą zgniliznę wierzchołków owoców, ani na pozostawianie „zielonej piętki”. Odmiana jest odporna na Cladosporium sp. – grzyb wywołujący brunatną plamistość liści, często atakujący rośliny w tunelach już od początku uprawy. Odmiana nadaje się również do uprawy w tunelach ogrzewanych w cyklu przedłużonym – z sadzenia już od połowy marca.

Dzięki wysokiej trwałości owocu przez cały okres dojrzewania oraz po zbiorze Manistella polecana jest przede wszystkim na zaopatrzenie rynku hurtowego (dla odróżnienia owoce odmiany VP1 poleca się zbierać już w fazie tzw. zapalonej i na ogół dla odbiorców lokalnych). Przy jej uprawie można obniżyć nawożenie saletrą wapniową na rzecz zwiększonego nawożenia wieloskładnikowego.

Pozostałe propozycje odmianowe

Odmianą wyjątkowo kompaktową jest V404, wiążąca owoce o cienkiej skórce, nieco mniejsze niż u VP1, lecz zbliżone w smaku. Osiągają one średnią masę 200-220 g, do 250 g. Przy równomiernym zaopatrzeniu w wodę nie obserwuje się na roślinach mikrospękań ani suchej zgnilizny. Jest średniowczesna i łatwa w prowadzeniu. Jest polecana zarówno na wczesne i na późne cykle uprawowe. Piotr Różański z firmy Hazera wskazał, że wielu producentów, którzy mieli tę odmianę „malinówki” od początku wejścia na rynek wciąż przy niej pozostają, a wręcz zwiększają areał uprawy tej odmiany. V404 wiąże do 8 gron i więcej (w wysokich tunelach). Dla równomiernego dorastania i wybarwiania owoców poleca się je regulować do czterech sztuk. Bardzo szybko dojrzewają.

Kwintella to odmiana wczesna, podobnie jak VP1, ale ze zdecydowanie silniejszym wigorem. Wiąże owoce malinowe ok 250 g żebrowane i lekko spłaszczone. Bogaty pakiet odporności (w tym na wirus TSWV – bardzo popularny na północy, gdzie się dużo uprawia się ogórków i chryzantem, oraz na nicienie) i owoce w typie odmiany Colibri to cechy pomidora śliwkokształtnego Tucano. Nie mają one charakterystycznego „sopelka” na zakończeniu owocu dzięki czemu nie są podatne na uszkodzenia. Osiągają masę do 200 g.

Niecodzienną odmianą jest Rosamunda. Jej owoce typu Cuor di Bue, o malinowej barwie, mogą dorastać nawet do 800 g! Wykazuje wysoką wrażliwość na niedobór światła i niską temperaturę (poniżej 12ᵒC). Podczas wystąpienia warunków stresowych konieczne jest dokarmianie dolistne (odmiana tworzy słabszy system korzeniowy i charakteryzuje się słabym wigorem). Wymaga podwyższonego nawożenia wapniem i magnezem. Z drugiej strony ostatnie lata wskazują na możliwość uzyskania za jej owoce nawet ok. 3-krotnie wyższej ceny w porównaniu do standardowego pomidora malinowego, przez co wielu producentów decyduje się na trudną uprawę tej odmiany.

Z portfolio Hazery przedstawiono również czerwonoowocowe odmiany pomidora mięsistego. Wśród nich była sprawdzona od lat Belladonna (owoce osiągają masę do 300 g) o samokończącym typie wzrostu. Pomimo braku odporności np. na Cladosporium sp. ze względu na ceniony przez klientów smak jest wciąż uprawiana. Inną z propozycji w tym segmencie jest Gonsella o owocach o masie 200-220 g, o większym wigorze – polecana do upraw w cyklu przedłużonym.