PODosłonami.pl
ToBRFV – ciągłe wyzwanie w szklarniowej uprawie pomidora, podejście firm nasiennych
Podczas wrześniowej Konferencji Pomidorowej, zorganizowanej z inicjatywy firmy Koppert, podjęto jeden z najważniejszych tematów ostatnich kilku lat. Podczas wspólnego panelu dotyczącego wirusa brunatnej wyboistości owoców pomidora (ToBRV) wystąpili Gabriel Chojnacki z Syngenty, Agnieszka Wiśniewska z firmy Enza Zaden, Katarzyna Kaczmarek z Axia Vegetable Seeds oraz dr Katarzyna Tykarska-Duchovska z firmy Bayer – De Ruiter. Firmy hodowlano-nasienne prowadzą prace nad wprowadzeniem na rynek odmian pomidora z odpornością na to zagrożenie w uprawie pomidorów.
Czytaj dalej...
Odmiany pomidora odporne na ToBRFV to szansa na udaną produkcję szklarniową (fot. DŁB)
Mechanizmy odporności
Agnieszka Wiśniewska podkreśliła, że istnieją różne mechanizmy odporności na wirusy. W przypadku odporności oferowanej w odmianach hodowli Enza Zaden, mówimy o tak zwanej reakcji nadwrażliwości. Oznacza to, że w gdy wirus próbuje atakować zdrowe komórki, komórki otaczające obumierają, co powoduje brak możliwości dalszego rozwoju wirusa w roślinie. Mechanizm ten aktywnie blokuje namnażanie i rozprzestrzenianie się wirusa.
Warto również mieć świadomość, iż na rynek wprowadzane są odmiany z różnymi poziomami odporności. W przypadku odporności IR (Intermediate Resistance), czyli odporności średniej, namnażanie wirusa jest opóźnione w czasie. Plon może w znacznym stopniu wykazywać cechy niższej jakości i być niższy. W przypadku odporności HR (High Resistance) namnażanie wirusa w roślinie jest całkowicie zahamowane, a plon nie jest zagrożony.
- Agnieszka Wiśniewska (Enza Zaden)
- Enza Zaden ma w ofercie m.in. odporną na ToBRFV odmianę pomidora Corsica (fot. DŁB)
Hodowla odmian odpornych
Katarzyna Kaczmarek omówiła możliwości hodowli nowych, odpornych odmian pomidora. Może to być albo krzyżowanie wsteczne (backcrossing), albo hodowla nowych odmian (breeding new hybrids). Krzyżowanie wsteczne to w skrócie łączenie mieszańców z osobnikami rodzicielskimi, w wyniku którego pojawia się tzw. pokolenie wsteczne (B1). Ten rodzaj hodowli służy do wprowadzenia określonego genu jednej z form wyjściowych do kolejnych pokoleń. Pozwala na przyspieszenie procesów hodowlanych i osiągniecie cech pożądanych, w tym także odporności na ToBRFV. Firma postawiła także na to, aby producent mógł uprawiać odmiany znane i lubiane. Odporność na ToBRFV jest wprowadzana do odmian pomidora metodą krzyżowania wstecznego. Nowe, odporne na wirus odmiany z firmy Axia są oznaczane symbolem XR, mają one odporność wysoką (HR).
- Katarzyna Kaczmarek (Axia Vegetable Seeds; DŁB)
- Axia Vegetable Seeds oferuje odmiany odporne na ToBRFV (fot. DŁB)
Klasyfikacja odporności na ToBRFV
Katarzyna Tykarska-Duchnovska wyjaśniała, że odporność ogranicza wzrost nasilenia i rozwój choroby i/lub wyrządzone szkody. Odporności odmian mogą być na poziomie średnim lub wysokim. W przypadku całkowitej odporności (immunność) nie ma możliwości zaatakowania/zainfekowania rośliny przez patogen – sprawcę choroby. Firma Bayer De Ruiter zaproponowała własną klasyfikację odporności z uwzględnieniem złożoności ToBRFV. Odmiany wrażliwe (suspectible) na ToBRFV nie mają żadnych mechanizmów obronnych i nie są odporne, mają ciężkie objawy infekcji. W grupie odmian o średniej odporności (intermediate resistance – IR) są dwie kategorie – warunkowana przez pojedynczy gen lub gdy jest warunkowana przez wiele genów, i od tego zależy jak widoczne są objawy infekcji. w przypadku wysokiej odporności (high resistance – HR) wirus nie zasiedla rośliny.
- Katarzyna Tykarska-Duchnovska (Bayer De Ruiter; DŁB)
- Na stoisku Bayer De Ruiter przedstawiciele oferowali odmiany z odpornością na ToBRFV (fot DŁB)
Rozprzestrzenianie się wirusa
Wirus brunatnej wyboistości owoców pomidora to ciągły problem dla producentów pomidora szklarniowego. Okazuje się, że kluczowe jest wprowadzenie do obiektów praktyk, które pozwolą na minimalizację ryzyka rozprzestrzeniania się choroby. Gabriel Chojnacki omówił jak dochodzi do zakażenia wirusem ToBRFV i jak się rozprzestrzenia w roślinie pomidora. – Wirus może być przenoszony przez owoce, przez rozsadę. W obrębie uprawy może być przenoszony mechanicznie przez owady, przez ludzi (na butach, ubraniu, na rękach) i na narzędziach. Transport wody i składników powoduje jego rozprzestrzenianie się w całej roślinie. Wirus poprzez wiązki przewodzące przemieszcza się również do korzeni i do podłoża. Badając wyciąg z maty można stwierdzić obecność wirusa. W przypadku wykorzystania odmian odpornych infekcja jest ograniczona. W celu ograniczenia problemów z ToBRFV konieczne jest wykorzystywanie do nasadzeń odmian odpornych, ale także warto stosować także odporne podkładki – informował prelegent.
- Gabriel Chojnacki (Syngenta; fot. DŁB)
- Oferta firmy Syngenta obejmuje odmiany z odpornością na ToBRFV (fot. DŁB)

Na jakie czynniki ryzyka warto zwrócić uwagę – ToBRFV w uprawach pomidorów szklarniowych
Trudno o podanie dokładnych danych dotyczących występowania ToBRFV w uprawach pomidorów szklarniowych, bo nikt nie chwali się takimi problemami. W naszej ocenie jednak już w ubiegłym roku było sporo plantacji porażonych tym wirusem – mogło [...]


