Dlaczego UV?

Dotychczas promieniowanie UV było wykorzystywane do ograniczania chorób grzybowych w kilku uprawach – m.in. róż, ogórków, truskawek, pomidorów i rozmarynu. Okazało się, że najlepsze efekty dawało stosowanie promieniowania UV w zakresie 250-285 nm, co zapobiegało replikacji i transkrypcji DNA patogenów. Warto jednak podkreślić, że promieniowanie UV jest stosowane głównie w uprawach pod osłonami i nadal nie jest zbadane jakie jeszcze – poza mączniakiem – choroby może ograniczać. Pierwsze wyniki badań nad stosowaniem UV w uprawach polowych truskawki były prowadzone w Stanach Zjednoczonych, a w Europie – głównie w Skandynawii. Z dostępnych doniesień naukowych wynika, że UV może równie skutecznie ograniczać sprawcę szarej pleśni, ale potencjalnie – także niektóre szkodniki.

Różne długości fal i spektrum promieniowania

Promieniowanie UV dzieli się na promieniowanie UV-A (400-315 nm), UV-B (315-280 nm) i UV-C (280-10 nm). Tylko 7% promieniowania słonecznego składa się ze światła UV, a rzeczywista ilość i spektrum promieniowania UV docierającego do powierzchni ziemi zależy od składu warstwy ozonowej.

Zazwyczaj UV-C nie dociera do powierzchni ziemi, podczas gdy promieniowanie UV-B jest częściowo pochłaniane przez gazy atmosferyczne w stratosferze, a promieniowanie UV-A całkowicie przechodzi przez warstwę ozonową. Zarówno promieniowanie UV-B, jak i UV-C były stosowane w ogrodnictwie w celu zapobiegania rozwojowi chorób roślin, jednak w różny sposób. Uzupełniające światło UV-C może zmniejszyć częstość występowania chorób i jest często stosowane w celu zmniejszenia gnicia owoców po zbiorach lub jako narzędzie do dezynfekcji przed i po zbiorach w obiektach uprawowych. Korzystny wpływ promieniowania UV-C przypisuje się głównie jego bezpośredniemu działaniu genotoksycznemu na rośliny i patogeny.

Z drugiej strony promieniowanie UV-B ma podwójną funkcję. Światło UV-B może indukować bezpośrednie uszkodzenia DNA i białek (stres świetlny UV-B), a także aktywuje fotoreceptor UV-B UVR8 (UV-B RESISTANCE 8), co prowadzi do zmiany ekspresji różnych genów zaangażowanych w aklimatyzację do warunków stresowych. Podczas gdy żaden fotoreceptor UV-B nie został jeszcze zidentyfikowany w mikroorganizmach, jest on obecny u roślin, a nawet został znaleziony w mchach i glonach.

Skuteczność zabiegu UV na mączniaka

Skuteczność zabiegów UV jest znacznie zwiększona, gdy ekspozycja na promieniowanie UV ma miejsce w godzinach nocnych i po niej następuje co najmniej 4 godziny ciemności przed ekspozycją na naturalne światło słoneczne lub oświetlenie elektryczne o znacznej mocy i w niebiesko-fioletowym zakresie widma, w tym źródła światła białego. Skuteczność nocnych aplikacji UV została dobrze zbadana w kontrolowanych warunkach: w laboratoriach, w szklarniach i w tunelach foliowych.