PODosłonami.pl
Chryzantemy – kalejdoskop odmian o rozmaitych możliwościach
Nadchodzi 1 listopada, czyli dzień kojarzący się w Polsce z chryzantemami – zarówno ogrodnikom, którzy zajmują się uprawą tych roślin, jak i odbiorcom. Kwitnące chryzantemy przywołują z kolei na myśl długi i niełatwy proces produkcji – od sadzonek po finalny towar – a wcześniej wybór odmian, których asortyment z roku na rok się zmienia i poszerza. Nowości niektórych hodowców na kolejny sezon można oglądać w czerwcu w Niderlandach, podczas FlowerTrials, czyli dni otwartych poświęconych głównie gatunkom balkonowo-rabatowym – ale nie tylko. Jedną z firm, które wówczas regularnie prezentują swoją ofertę chryzantem, jest Royal Van Zanten. Nie inaczej było w br.
Czytaj dalej...
Mix odmian z grupy Artistic Jeff (fot. A. Cecot)
Doniczkowe chryzantemy – bez limitu
W 2025 r. podczas FlowerTrials w miejscowości Rijsenhout przedsiębiorstwo Royal Van Zantem przedstawiło doniczkowe odmiany chryzantem z poszczególnych kategorii i z różnych grup, zwracając szczególną uwagę na nowości.
Asortyment jest rzeczywiście bogaty, tym bardziej, że w ostatnich latach firma RvZ przejęła zasoby genetyczne innego holenderskiego hodowcy – Armady.
Odmiany RvZ znajdują się w ofercie wszystkich polskich producentów (sprzedawców) sadzonek chryzantem, a takie nazwy serii jak np. Mount, są jednymi z najlepiej rozpoznawalnych na tym rynku.
O kwiatostanach średniej wielkości („średniokwiatowe”)
Podczas FlowerTrials 2025 w firmie Royal Van Zanten rzucała się w oczy przede wszystkim grupa („podgrupa”) Artistic Jeff, którą eksponowano nie tylko w tradycyjny sposób – rośliny poszczególnych odmian na stołach – lecz także w efektownej kompozycji nawiązującej do „artystycznej” nazwy.
- Prezentacja odmian chryzantemy z grupy (serii) Artistic Jeff podczas FlowerTrials 2025 w firmie Royal Van Zanten (fot. A. Cecot)
Faktycznymi nowościami były dwie odmiany – Artistic Jeff Apricot i Terra, a trzecia w serii, Pink miała premierę już rok wcześniej i w bieżącym sezonie była dostępna m.in. dla polskich ogrodników. Tegoroczne nowe kreacje, o łososiowym i pomarańczowym podstawowym kolorze, są mutantami wyjściowej, różowej odmiany, co sprawia, że wszystkie trzy cechuje bardzo dobre wyrównanie we wzroście oraz rozwoju i przydatność do „mixów”.
Charakterystyczną cechą grupy Artistic Jeff są dwubarwne (paskowane) i pełne dekoracyjne koszyczki kwiatostanowe, 7(7,5)-tygodniowa reakcja fotoperiodyczna.
Nico Laan, regionalny menedżer ds. eksportu z firmy Royal Van Zanten wyróżnił też kolejną nową „podgrupę” dwukolorowej serii Artistic – Artistic Pablo, o fantazyjnie zbudowanych (m.in. silnie rozbudowany środek), ale pojedynczych kwiatostanach. Jak widać, grupa Artistic – reprezentowana u nas przede wszystkim przez odmianę Artistic Armin, a licząca już prawie 20 kreacji hodowlanych – jest systematycznie rozbudowywana i urozmaicana.
- Chryzantemy – odmiany z gr. ARTISTIC (od lewej): Armin Red, Armin, Sweet, Dark Pink, Pablo, Pablo-004
- Chryzantemy Artistic Jeff Pink
- Grupa (seria) Artistic Jeff – odmiany: Artistic Jeff-001, Apricot, Pink, Terra
- Mix odmian z gr. Artistic Jeff
- Odmiany z gr. Artistic Pablo (fot. 1-5 A. Cecot)
Duże nadzieje wiąże też z nową grupą (serią) o dużych (XL) anemonowych koszyczkach kwiatostanowych, którą w czerwcu 2025 r. pokazywano bez nazwy, lecz jedynie opisaną symbolem 19-000248. Zaprezentowano 4 kreacje o wyrazistych kolorach. Mają one zwartą budowę i 7-tygodniową reakcję fotoperiodyczną. Zdaniem N. Laana to obiecujące produkty dla Polski – zwłaszcza do stosowania w mieszanych zestawach barwnych, w chryzantemowych miskach.
- Grupa (seria) nowych odmian chryzantemy, o anemonowych kwiatostanach, pokazana podczas FlowerTrials 2025 jeszcze bez nazwy
- Jedna z odmian o charakterystycznych anemonowych koszyczkach kwiatostanowych
- Kreacja z tej samej serii, o pomarańczowo-łososiowym kolorze…
- …i odmiana o podastawowej żółtej barwie
- Mix odmian anemonowych (fot. 1-5 A. Cecot)
Biorąc pod uwagę zachodnioeuropejski rynek doniczkowych chryzantem, równie ważną prezentacją była – już po raz drugi – grupa Jellyfish®, którą zademonstrowano po raz pierwszy w 2024 r. i promowano jako „ocean radości”, nawiązując do znaczenia angielskiego słowa jellfish – meduza (z nią kojarzyć się ma charakterystyczny kształt kwiatostanów). Są to odmiany uzyskane drogą mutagenezy, zatem wyrównane i polecane do różnobarwnych „mixów”. Jest ich 6, w tym najnowsza Peach. Wyróżniają się pastelowymi, modnymi kolorami, które – wraz z całą marketingową otoczką dotyczącą marki Jellfish® (m.in. rękawy, w których sprzedawane są w Holandii rośliny tych odmian) – mają zachęcać młodych klientów do kupowania roślin „niewyglądających na chryzantemy”. Są polecane zarówno do ozdoby wnętrz, jak i zewnętrznych przestrzeni, np. tarasów. Inne zalety tych kreacji to: łatwa, stosunkowo krótka produkcja, która ma trwać nie dłużej niż 10 tygodni, i bardzo dobra trwałość roślin w handlu detalicznym.
Koncepcję dotyczącą wprowadzania chryzantem Jellfish® na rynek i ich promocji firma Royal Van Zanten opracowała we współpracy z dwoma holenderskimi producentami – gospodarstwami SVCO i Berkhout Plants, w reakcji na konkretne obserwacje rynku.
- Chryzantemy Jellyfish® (od lewej): Pink, Coral, Sand, Yellow, Orange – prezentacja z 2024 r.
- Jellyfish® to cały koncept marketingowy…
- …który ma zmienić wizerunek chryzantem
- Marka Jellyfish® została opracowana z myślą o młodych konsumentach
- Mix odmian Jellyfish® (fot. 1-5 A. Cecot)
Odpowiedzią na potrzeby młodych odbiorców, a także próbą „odczarowania” tradycyjnego wizerunku chryzantemy, jest też koncepcja pod nazwą Sollinea®, którą Royal Van Zanten lansuje od 2023 r. Dotyczy ona sprzedaży doniczkowych chryzantem „średniokwiatowych” (również nowocześnie „podanych”) o niebanalnych kwiatostanach – pod względem barwy (przeważnie dwubarwne) i budowy (łyżeczkowe kwiaty języczkowate). Rozmiary kwiatostanów są przy tym typowe dla grupy odmian „średniokwiatowych”. Obecnie w obrębie marki Sollinea® znajduje się 8 odmian: 3 z grupy (serii) Nomad, dwie z grupy Loki (wszystkie 7-tygodnowe) oraz pojedyncze kreacje hodowlane – Santosa Pink, Luna (7,5-tygodnowa) i Sunna o 6(6,5)-tygodniowej reakcji fotoperiodycznej. W Polsce odmiany te – część z nich – bywają oferowane przez producentów sadzonek z przedrostkiem Sollinea bądź bez tej markowej nazwy.
- Chryzantemy prezentowane w 2024 r. pod marką Sollinea® – odmiany (od lewej): Santosa Pink, Nomad Fresh Pink, Nomad Pink, Nomad Coral, Luna, Sunna
- Różowe odmiany Santosa Pink i Nomad Fresh Pink
- Chryzantema Sollinea® Sunna
- Chryzantemy Sollinea® Loki Red i Pink (fot. 1-4 A. Cecot)
Jeśli chodzi o nasze realia rynkowe, Nico Laan podkreślał umacniającą się pozycję białej, 7(7,5)-tygodniowej odmiany Mount Corbet – o najbardziej pożądanych w Polsce pełnych dekoracyjnych kwiatostanach – która oferowana jest od 2023 r. Do jej niewątpliwych walorów należy mocna budowa, a także możliwość uprawy roślin jak chryzantem wielkokwiatowych (z „czyszczeniem”, czyli usuwaniem bocznych pąków kwiatostanowych na poszczególnych pędach w pojemniku). Laan zapowiedział dodanie do asortymentu żółtego sportu tej kreacji o przeciętnej sile wzrostu. Grupa Mount została ostatnio poszerzona o kilka innych odmian, jak Mount Aubert Creme czy Mount Hekla.
- Chryzantema Mount Corbet (2024 r.)
- Chryzantema Mount Aubert Creme
- Chryzantema Mount Hekla (fot. 1-3 A. Cecot)
Drobnokwiatowe
Ubiegłoroczną, ponownie promowaną w br. nowością Royal Van Zantena była też marka PaX® – seria chryzantem przeznaczona do masowej produkcji i na rynek masowych produktów. Kompaktowe odmiany o pełnych dekoracyjnych kwiatostanach średnicy 3 cm, polecane są przede wszystkim do uprawy w 6-pakach (odpowiadających doniczkom 10,5- lub 12-centymetrowym). Naturalne kwitnienie przypada w tygodniach 39.-40. Dostępne jest 7 „kolorów”, które – jako mutanty różowej kreacji Pink – są wyrównane pod względem pokroju ora terminu kwitnienia; reakcja fotoperiodyczna wynosi 5,5-6 tygodni. Koszyczki kwiatostanowe rozwijają się powoli – chryzantemy te mają utrzymywać walory dekoracyjne aż przez 6 tygodni.
- Jedna z odmian oferowanych pod marką PaX (fot. Royal Van Zanten)
Wśród nowości 2024 r. znalazła się także m.in. grupa (seria) AsrtiX – 6 odmian o średniej sile wzrostu, które naturalnie zakwitają również w tygodniu 39.-40.
Także w ub. r. zaprezentowano odmianę Veridissimo Improved, ulepszoną zielono kwitnącą kreację, która wywodzi się z hodowli przejętej od przedsiębiorstwa Armada. To odmiana o 6-tygodniowej reakcji fotoperiodycznej, zakwitająca naturalnie około 41. tygodnia.
Nieco wcześniejsza od niej (kwitnienie w 40. tygodniu) i o intensywniejszej zielonej barwie kwiatostanów jest odmiana Makrut, którą wyróżnia ponadto zwarty, bardzo regularny kulisty pokrój roślin.
- Mix odmian chryzantemy z grupy (serii) AstriX w 2024 r.
- Chryzantema Veridissimo Impr.
- Chryzantema Makrut (fot. 1-3 A. Cecot)
TSW 2026: Uprawy w szklarniach, tunelach i w pomieszczeniach – największe obecne zagrożenia w ochronie roślin, przyszłość ochrony – „bez pozostałości”
Portal podoslonami.pl jest współorganizatorem konferencji Nowoczesne technologie i ochrona „bez pozostałości” podczas 16. Targów Sadownictwa i Warzywnictwa, które odbędą się w styczniu 2026 r. Celem konferencji jest prezentacja skutecznych metod ochrony roślin, diagnostyki i higieny fitosanitarnej, [...]












































