Potencjał eksportowy

Landscape Istanbul Fair 2023 (Peyzaj İstanbul Fuarı) zagościł w dwóch halach Stambulskiego Centrum Expo (Istanbul Trade Fair Centre = İstanbul Fuar Merkezi, İFM), „największego obiektu wystawienniczego w Turcji”, który zarządzany jest przez WTC Istanbul. Ekspozycje LIF-u zajęły w sumie 7000 m² netto.

Mustafa Gültekin Gökgül, dyrektor firmy Athena Fuarcilik A.Ş., która jest organizatorem targów LIF, podkreśla, że „Turcja stała się istotnym graczem w globalnej zielonej (ogrodniczej) branży. Warunki klimatyczne i położenie kraju sprawiają bowiem, że jest on bardzo dobrym miejscem do produkcji oraz eksportu szerokiej gamy roślin ozdobnych, które wykorzystywane są do realizacji projektów na całym świecie. Ponadto tureccy dostawcy oferują jakość w przystępnych cenach, które (wraz z obecnymi realiami kursów walut)  sprzyjają eksportowi produktów z kraju nad Bosforem”. „Stambuł, jako centrum międzynarodowego handlu, dobrze skomunikowane ze światem, jest świetnym miejscem spotkań producentów roślin ozdobnych z kontrahentami – przedstawicielami handlu ogrodniczego” – dodaje Gültekin Gökgül, tłumacząc znaczenie targów LIF.

Według organizatorów, Landscape Istanbul Fair koncentruje się na wschodzących rynkach na Bliskim Wschodzie, w Europie Środkowo-Wschodniej, Afryce Północnej, Azji Środkowej i Południowej. Ma strategiczną lokalizację – w Stambule, leżącym na styku Europy i Azji. Zwiedzający reprezentują cały region EMEA (Europę, Bliski Wschód i Afrykę), Kaukaz Płd. (z Azerbejdżanem) i Azję Środkową, z krajami takimi jak m.in. Kazachstan czy Turkmenistan. W zeszłym roku zanotowano obecność gości z ok. 30 państw – w 2023 r. było podobnie; nie zabrakło przybyszów z Polski!

Targi zostały objęte patronatem tureckiego Związku Producentów Roślin Ozdobnych SÜSBİR, który zrzesza mniej więcej 700 członków. Prezes tej organizacji Savaş Akcan powiedział podczas oficjalnego otwarcia tegorocznych targów, że w przypadku reprezentowanej przez nią branży turecki eksport wielokrotnie przewyższa import i będzie dalej rósł.

W odpowiedzi na zmiany klimatu

Dwudniowe Światowe Sympozjum nt. Parków Miejskich pt. „Przystosowanie (do zmian klimatu) i odzyskiwanie (biologicznej różnorodności) – promocja potencjału parków” zostało zorganizowane pod auspicjami międzynarodowego stowarzyszenia World Urban Parks. Jego szef Luis Romahn zwrócił uwagę na aktualność tematyki tego spotkania, które było dostępne bezpłatnie dla uczestników targów LIF i skupiło jako prelegentów ekspertów z różnych krajów: Francji, Holandii, Niemiec, Turcji, Wielkiej Brytanii.

Landscape Istanbul Fair – „zielone” targi

W dwóch pawilonach kompleksu İFM pokazały swoją ofertę przede wszystkim tureckie firmy związane z produkcją szkółkarską oraz urządzaniem terenów zieleni i ogrodów.

Warto przy tym podkreślić, że ze względu na łagodny klimat, część roślin, które u nas traktowane są jako sezonowe czy pokojowe (np. alokazje), w Turcji znajdują się w ofercie szkółek i stanowią asortyment „ogrodowy”.

W tym kontekście charakterystyczny jest np. tęgosz (Phormium), który znajdował się na wielu stoiskach targów LIF. Pokazali go między innymi właściciele firmy Ediz Botanic ze Stambułu, którzy zajmują się produkcją roślin ozdobnych – głównie do uprawy na zewnątrz (ich specjalnością są bambusy), a także architekturą krajobrazu i realizacją projektów.

Wiele przedsiębiorstw o podobnym profilu demonstrowało szeroki asortyment gatunków i odmian, zwracając uwagę na rarytasy rodzimej produkcji (jak okazałe oliwki, w kilkusetlitrowych pojemnikach, sagowce rozmnażane na miejscu z nasion) czy importowane (np. kamelie z Włoch).

Rośliny doniczkowe  

Nietrudno było wyłowić ekspozycje z roślinami doniczkowymi – ozdobnymi z liści bądź kwiatów.

Firma Maki Plants z Alanii (rejon Antalii) przedstawiła ciekawe formy figowców, głównie pienne, niekiedy z plecionymi pędami. Ma w ofercie 27 taksonów z rodzaju Ficus. W produkcji (3 ha pod osłonami) dominuje F. benjamina, ale rośnie zainteresowanie gatunkami o dużych liściach, jak F. benghalensis, F. elastica, F. lyrata.

Jedyny zagraniczny wystawca w dziale z roślinami – chińska spółka Kinofarm – oferuje materiały wyjściowe do dalszej produkcji. Są to rośliny rozmnożone in vitro (np. figowce), ale też tradycyjnie, m.in. sagowce (Cycas) otrzymane z nasion. Na stoisku prezentowano również sadzonki sansewierii. Ważny rodzaj z asortymentu tej firmy to także Pachira.

Nie zabrakło typowych sukulentów, które są charakterystyczną uprawą dla klimatu podzwrotnikowego (śródziemnomorskiego), jaki panuje w Turcji. Zaprezentowała je firma Eren z Sakarii. Rośliny tego typu – ok. 300 taksonów – uprawia od 5 lat, jako dodatek do swojej pierwotnej specjalizacji, którą są krzewy w pojemnikach (jałowce, cyprysy). Grubosze w asortymencie to wynik hobby żony właściciela Cenen Eren, która przygotowuje też kompozycje z tych roślin w pojemnikach własnej produkcji.

Kwitnące rośliny doniczkowe – cyklameny (odmiany firm Morel i Schoneveld) oraz poinsecje (hodowli przedsiębiorstwa Selecta one®, m.in. ‘Christmas Universe’) – wyróżniały ekspozycję rodzinnego gospodarstwa Gaye Süs Bitkileri z miejscowości Yalova. Gatunki te znajdują się w produkcji (6 ha tuneli zblokowanych) od czerwca do grudnia, a w pozostałej części roku uprawia się bratki oraz rośliny balkonowo-rabatowe, jak pelargonie, osteospermum, dalie, goździki.

Z kolei drobnokwiatowe chryzantemy – odmiany firmy Selecta one® (która przejęła w 2019 r. hodowlę francuskich przedsiębiorstw Challet-Hérault, a także Junique) – można było oglądać na stoisku gospodarstwa Baydemir. Produkuje ono również inne sezonowe rośliny ozdobne w doniczkach. Podczas targów Landscape Istanbul Fair zaprezentowało także poinsecje, bratki (odmiany z nowej grupy Delta® Pro) oraz pelargonie rabatowe (z grupy Moonlight).

Kalanchoe, m.in. z wartością dodaną (w sezonowych kompozycjach – jesiennych i okołobożonarodzeniowych), było domeną stoiska firmy Queen Flowers – tureckiego partnera znanego przedsiębiorstwa hodowlanego Knud Jepsen a/s z Danii. To właśnie z Turcji – z Izmiru – pochodzi gros sadzonek kalanchoe, które trafiają do duńskiej centrali. 

Jeśli chodzi o gatunki klasyfikowane u nas jako balkonowo-rabatowe, wyróżniały się bugenwille (Bougainvillea). Dominowały one na stoisku firmy Seraflora, w której przypadku generują 80% przychodów – pozostałą część obrotów właściciele uzyskują ze sprzedaży strelicji, daktylowców, beukarnei, sagowców. Oferują oni bugenwille o różnych kolorach przykwiatków i w kilku formach: podstawowej (w doniczkach 3-litrowych), piennej, piramidalnej i pnącej. Rozmnażają te rośliny przez sadzonki pobieranę z własnych mateczników, a niewielką część gotowych materiałów wyjściowych sprowadzają z Holandii.

Nietuzinkowo

Firma Verticalle zwracała uwagę przestrzennymi dekoracjami z roślin, będącymi jej znakiem rozpoznawczym. Zegar z pstrolistnych turzyc, który stanowił centralny punkt ekspozycji, to przykład takiej ozdoby, . Na zamówienie klientów (których nie brakuje) Verticalle buduje – według własnego patentu (Modular Pot System) – dekoracje roślinne, np. zielone ściany czy przestrzenne instalacje (łuki, kule itp.) z kwitnącymi lub innymi roślinami w specjalnych pojemnikach, osadzonych w modułach z tworzyw sztucznych.

Najwyraźniej modne są w Turcji roślinne „rzeźby” – z fantazyjnie formowanymi pniami, wykonane najczęściej z lagerstremii (Lagerstroemia) i przeważnie sprowadzane z Chin. Podczas targów Landscape Istanbul Fair 2023 można było napotkać takie rośliny, pełniące zarazem funkcję małej architektury, m.in. na ekspozycji firm Turgutlu Botanik Park, Nergis Peyzaj czy Fidan Burada.