Produkcja i handel detaliczny

Ogród Niemczewskich jest firmą rodzinną, która istnieje od 1950 r. Obecnie zakład produkcyjny ma powierzchnię ponad 5500 m² i obejmuje szklarnie Venlo oraz tunel foliowy. Od roku 2012 bezpośrednio przy szklarniowej części gospodarstwa funkcjonuje prowadzone przez właścicieli centrum ogrodnicze, które cieszy się rosnącą popularnością.

Taki model działalności (produkcja + sprzedaż detaliczna) wymusiła na pp. Niemczewskich presja urbanizacyjna. Ich lokalizacja – kiedyś znajdująca się w przestrzeni podmiejskiej o luźnej zabudowie – ostatnio została wchłonięta przez aglomerację krakowską, z typowo miejską zabudową. Nie daje to możliwości rozbudowy gospodarstwa w Zielonkach, natomiast centrum ogrodnicze Ogród Niemczewskich generuje wciąż nowych klientów detalicznych.

W ciągu roku firma produkuje ozdobne rośliny sezonowe w doniczkach – w typowym dla polskiego gospodarstwa sekwensie: gatunki balkonowo-rabatowe, a następnie (od lipca) chryzantemy oraz poinsecje.

Znaczenie własnego centrum ogrodniczego

Jak informuje Tomasz Niemczewski, który zarządza firmą, we własnym centrum ogrodniczym sprzedawane było początkowo około 1/3 wyprodukowanej „rabatówki” (pozostałą ilość kierowano jest na giełdę i do mniejszych hurtowych odbiorców). W nietypowym, pandemicznym 2000 roku udział ten zwiększył się do 2/3, a w br. wzrósł – w przypadku większości asortymentu – do 90%. Jedynie zbyt niecierpków nowogwinejskich, które są charakterystyczną specjalnością tego gospodarstwa (w bieżącym sezonie wyprodukowano ich 35 000) – jest przede wszystkim hurtowy, a na miejscu sprzedaje się ich 10%.

Warto dodać, że od trzech lat „Ogród Niemczewskich” korzysta z usług firmy profesjonalnie zajmującej się promocją produktów tego gospodarstwa w sieci, zwłaszcza w mediach społecznościowych, co – jak przyznają jego właściciele – przysparza nowych klientów i ogólnie pobudza sprzedaż.

Rośliny balkonowo-rabatowe – podwójnie nietypowy sezon

Dla ogrodników sezon 2022/2023 był szczególnym wyzwaniem ze względu na ceny środków produkcji. Pomimo opóźnienia terminów uprawy roślin balkonowo-rabatowych (zaczęto ją w Zielonkach w 2. połowie lutego) wzrost kosztów, dotyczący przede wszystkim ogrzewania obiektów uprawowych oraz energii elektrycznej, Tomasz Niemczewski ocenia na 30% w porównaniu z poprzednim sezonem. Dodaje on, że ceny roślin balkonowo-rabatowych udało się podnieść średnio o 20-30%. Ta informacja dotyczy jednak kwietnia, w którym firma Ogród Niemczewskich sprzedała – głównie w swoim centrum ogrodniczym – około 20% wyprodukowanych roślin. Tymczasem giełdowe notowania, które w dalszej części sezonu zależeć będą od wolumenu niesprzedanego towaru, są obecnie nieprzewidywalne.

Vista i inne przeboje

Gdy wziąć pod uwagę dotychczasową zimną pogodę, która nie zachęcała do kupowania i sadzenia roślin balkonowo-rabatowych (zdecydowanie wyjątkiem był 4. weekend kwietnia, kiedy temperatura przekroczyła 20^₀C i było słonecznie), sprzedanie już 1/5 produkcji to dobry wynik.

Tomasz Niemczewski nie ukrywa, że w znacznym stopniu przyczyniła się do tego petunia – odmiany z grupy (serii) Supertunia Vista: Bubblegum, Silverberry, Paradise, Jazzberry. Są to rośliny o kaskadowym pokroju i bardzo licznych, niewielkich, delikatnie pachnących kwiatach, odporniejsze od większości innych odmian petunii. Klienci, którzy poszukują „Visty” (jak powszechnie jest nazywana) już od wczesnej wiosny, cenią tę petunię również za to, że nie trzeba usuwać jej przekwitłych kwiatów. Z każdym sezonem przybywa jej zwolenników, pomimo że na etapie sprzedaży detalicznej niewielkie rośliny w typowych małych doniczkach produkcyjnych, na pozór niczym szczególnym się nie wyróżniają. Jak mówi T. Niemczewski, w bieżącym roku klienci jego centrum ogrodniczego kupowali „Vistę” już przed Świętami Wielkanocnymi, obawiając się zapewne, że w późniejszym okresie może zabraknąć tej rośliny w sprzedaży.

Poza „Vistą”, gros petunii w produkcji tego gospodarstwa to formy o stosunkowo zwartym, kopulastym pokroju, jak te z grupy Potunia.

Do podstawowego wiosennego asortymentów gospodarstwa pp. Niemczewskich należą, obok petunii i niecierpków nowogwinejskich, pelargonie. Tegorocznym hitem okazała się też nowość – pelargonia rabatowa (Pelargonium zonale) Rosebud Astrid: o pełnych różyczkowatych łososiowych kwiatach mocnej budowy (które w trakcie rozwoju, przy większej ilości światła różowieją). Oferta odmian pelargonii jest jednak szeroka. Pan Tomasz wysoko ocenia również odmiany (mieszańce międzygatunkowe) z serii Calliope, jako efektowne i chętnie kupowane od kilku już lat.

Duży jest również popyt na begonie – różnych gatunków, o różnych rozmiarach i dekoracyjnych walorach kwiatów – takich jak Begonia ×tuberhybrida (np. grupa Limitless), B. ×hiemalis (gr. Solenia), Begonia ×elatior Dreams Garden MacaRouge, Begonia ×hybrida (gr. Dragon Wing), B. semperflorens. Zwracają też uwagę ozdobne z liści begonie z grupy Beleaf, które pp. Niemczewscy wprowadzili do uprawy w ostatnich latach.

Pod koniec kwietnia w centrum ogrodniczym przy tym gospodarstwie rzucają się także w oczy inne oryginalne rośliny balkonowo-rabatowe, które cieszą się wzięciem – szałwia (Salvia) Mysty oraz rozplenica purpurowa (Pennisetum purpureum) Vertigo. Nie sposób też nie zauważyć tarasowych alstremerii z grupy Colorita, które pozycjonowane są jako markowy produkt kategorii premium.

Ale oferta gospodarstwa jest o wiele szersza. Wynika to ze specyfiki produkcji, nastawionej na zaopatrywanie centrum ogrodniczego, które musi się wyróżnić spośród wielu miejskich i podmiejskich placówek detalicznych handlujących roślinami ozdobnymi. Klienci to zauważają, widzą ponadto, że towar jest „świeży” – prosto ze szklarni, która sąsiaduje z punktem sprzedaży – i chętnie wracają. Nic dziwnego, że kwiecień 2023 r. okazał się ponownie okresem ożywionego ruchu w „Ogrodzie Niemczewskich”.

Niecierpki nowogwinejskie

Gospodarstwo państwa Niemczewskich ma wprawdzie ponad 70-letnie tradycje, ale jego nowy etap rozpoczął się w latach 90. XX i był wynikiem nawiązania wówczas ścisłej współpracy ze znanym niemieckim hodowcą odmian niecierpków nowogwinejskich (NGI) – firmą Kientzler. Ogrodnicy z Zielonek stali się jedynym w Polsce licencjobiorcą tych odmian (z grupy Paradise) – prowadzili ich mateczniki i ukorzeniali sadzonki, które oferowali innym krajowym producentom NGI. Ostatnio  firma „Ogród Niemczewskich” zrezygnowała z produkcji materiałów wyjściowych niecierpka, ale pozostawiła go w asortymencie i jest jednym z większych polskich producentów tej rośliny (finalnego, kwitnącego towaru).

Wśród klasycznych, co roku znajdujących się w uprawie odmian z grupy Paradise są tu m.in.: Timor (jaskrawoczerwona), Neptis Orange (pomarańczowo-biała), Arroyo (czerwono-biała), Samoa (biała), Manado (różowa). Z nowszych kreacji wyróżniają się Nosara (łososiowa) i Yonita (czerwona, o średniej sile wzrostu).

Uzupełnienie stanowią odmiany z grupy SunPatiens (hodowli przedsiębiorstwa Sakata), która – w przeciwieństwie do typowych niecierpków nowogwinejskich – znosi pełne nasłonecznienie.