PODosłonami.pl
Jak rozpocząć nowy sezon z ochroną biologiczną?
Na to pytanie odpowiadali Paweł Kloc z firmy Koppert oraz Piotr Zawada (Rol Spec) 13.11.2014 w trakcie spotkania z ogrodnikami z rejonu kaliskiego. Omówiono na nim najważniejsze aspekty prowadzenia ochrony biologicznej w uprawach pomidorów i ogórków.
Czytaj dalej...
Piotr Zawada (z prawej) i Paweł Kloc podczas spotkania z producentami w Kaliszu
Obaj prelegenci podkreślali, że kluczem do sukcesu w ochronie plantacji jest zapobieganie, monitoring i lustracja oraz prawidłowo prowadzona integrowana ochrona roślin. Piotr Zawada podkreślał, najważniejszy jest tzw. czysty start, czyli prawidłowa odkażenie szklarni po zakończonym sezonie produkcyjnym. W pierwszej kolejności powinno się usunąć materię organiczną (resztki roślin) oraz folię, a następnie umyć pomieszczenie wodą z dodatkiem środka zmiękczającego. Kolejnym etapem jest odkażanie chemiczne preparatami na bazie chloru lub kwasu octowego. Środki te zwalczają bakterie i grzyby. Trzecią czynnością w procesie dezynfekcji szklarni jest oprysk środkami na bazie perhydrolu, czyli zawierającymi nadtlenek wodoru – usuwają one wirusy. „Wirusy stanowią coraz groźniejszy problem – mogą być przenoszone na ubraniu ale ich głównymi wektorami są szkodniki. Dlatego tak istotne jest ich zwalczanie metodą integrowaną” – mówił P.Zawada. Umycie szyb w szklarni ma także istotny wpływ na ilość światła, która dotrze do roślin w przyszłym sezonie – przy brudnych szybach może ona być znacznie obniżona.
Po rozpoczęciu produkcji należy regularnie lustrować rośliny zwracając szczególną uwagę na miejsca, w których najczęściej występują określone gatunki szkodników, np. przędziorki preferują nasłonecznione miejsca oraz okolice rur. Do odławiania owadów latających służą tablice lepowe – żółtego koloru dla mączlików, natomiast niebieskiego dla wciornastków. W integrowanej ochronie roślin dąży się do osiągnięcia równowagi biologicznej w szklarni pomiędzy szkodnikami a organizmami pożytecznymi. Bardzo istotną rolę odgrywa introdukcja entomofagów na początku sezonu – budujemy w ten sposób populację, która zabezpieczy plantację. Po masowym pojawieniu się szkodników w środku sezonu dodatkowo dokłada się kolejne entomofagi w zależności od zwalczanego gatunku. Metoda integrowana nie wyklucza miejscowego użycia chemicznych środków ochrony roślin (zarejestrowanych do upraw pod osłonami) ale każdy zabieg powinien być konsultowany z doradcą od „biologii”. Opracowano progi szkodliwości, które dopuszczają występowanie szkodnika w określonej ilości na roślinach bez szkody dla uprawy.
W tym roku w okolicach Warszawy i wschodniej części kraju stwierdzono obecność motyla Tuta absoluta (skośnik pomidorowy) – groźnego szkodnika pomidorów, który dopiero od kilku lat jest notowany w Europie. Skośnik pomidorowy to motyl nocny. Dorosłe osobniki są koloru szaro-brązowego i mają około 7 mm długości. Jaja o średnicy 3 mm składane są na spodniej stronie liści. Wykluwa się z nich larwa (gąsienica), o charakterystycznym wyglądzie – nad częścią głowową widoczny jest czarny pasek oddzielający głowę od reszty segmentowanego ciała. W ostatnim stadium rozwoju na ciele gąsienicy widoczny jest różowy nalot. Przepoczwarczenie następuje w kokonie wewnątrz liści. Rozwój szkodnika uzależniony od temperatury. Przy 15-200C cały cykl rozwojowy trwa 67 dni (jajo 10 dni, larwa 36, postać dorosła 23 dni). Przy temperaturze 25-300C cykl rozwojowy skraca się do 20-27 dni.
Skośnik pomidorowy atakuje rośliny w każdej fazie wzrostu. Gąsienice po wyjściu z jaj wgryzają się do wnętrza nadziemnych części roślin – liści, owoców i łodyg. Uszkodzenia na liściach powodowane przez skośnika często mylone są z objawami żerowania miniarki. Gąsienice obu gatunków zjadają tkankę pomiędzy skórką – miniarki wygryzają długie korytarze natomiast skośnik tworzy pojedyncze „katedry”, tj. miny o nieregularnym kształcie. Liść w tym miejscu jest przeźroczysty a w kątach miny widoczne są czarne odchody gąsienic (fot.1, 2).
Skośnika należy zwalczać metoda integrowaną. W tym celu wykorzystuje się pułapki feromonowe – wodne i lepowe (fot. 3, 4). Sprzymierzeńcem w walce z tutą jest dziubałeczek mączlikowy wykorzystywany do zwalczania mączlika szklarniowego. Doradca firmy Koppert podkreślał, że do zbudowania dużej populacja dziubałeczka potrzebna jest prawidłowa introdukcja entomofaga od początku prowadzenia uprawy. Na powierzchni 1 ha szklarni wyznaczamy 8 zagonów, w których będzie wprowadzany Macrolpohus w ilości 1-1,5 sztuki na m2, a przy zagrożeniu skośnikiem – 2-2,5 szt na 1 m2. W tych rzędach należy stworzyć jak najlepsze warunki do jego rozwoju, tj. regularnie dokarmiać , utrzymać na roślinie około 20 liści, nie wykonywać zabiegów środkami ochrony roślin. Przy prawidłowo prowadzonej hodowli po 2 miesiącach powinno być około 8 osobników na 1 m2. Przy ogniskowym występowaniu tuty można w te miejsca introdukować nimfy Macrolophusa – nieuskrzydlone postaci dziubałeczka, bardzo żarłoczne.
- Pułapka feromonowa do wykrywania obecności skośnika pomidorowego (Tuta absoluta)
- Pułapka feromonowa na skośnika pomidorowego (Tuta absoluta)
- Czarna tablica lepowa do wykrywania obecności skośnika pomidorowego (Tuta absoluta)
Biologiczną ochronę ogórków powinno rozpocząć się od Trianum – preparat zawiera w swoim składzie antagonistyczny grzyb z rodzaju Trichoderma (Trichoderma harzanium T-22), który zabezpiecza rośliny przed rozwojem chorób układu korzeniowego oraz zwiększa odporność roślin na czynniki środowiskowe. Od początku uprawy powinno się introdukować dobroczynka kalifornijskiego (Neoseiulus californicus), który jest naturalnym wrogiem przędziorków. Znajduje się on w produkcie Spical Plus – zapobiegawczo wprowadza się 1 saszetkę na m2. Przy masowym występowaniu tego szkodnika zaleca się użycie dobroczynka szklarniowego (Phytoseiulus persimilis) – produkt Spidex – w ogniska w ilości 25 szt/m2 oraz minimum 6 szt/m2 wkoło ognisk. W ogniska występowania przędziorka dodatkowo, raz na tydzień należy introdukować Feltiella acarisuga (Spident). Skuteczną ochronę przed wciornastkami i mączlikami zapewnia Ambyseius swirski (Swirski- Mite). Przy dużym nasileniu tych szkodników dodatkowo zaleca się zastosowanie drapieżnego roztocza Amblydoromalus limonicus (Limonica).
Metodą biologiczną można wykorzystać także w walce z chorobami. Środek Enzicur jest powszechnie wykorzystywany w Europie do zwalczania mączniaka. Należy użyć go niezwłocznie po zaobserwowaniu pierwszych objawów na liściach – ma on działanie powierzchniowe.

Co nas czeka w uprawach truskawek? Ochrona truskawek w sezonie 2025
Wydaje się, że problemy w uprawach co roku są identyczne. Nic bardziej mylnego, bo każdy sezon jest inny. Ale w dużej mierze na podstawie lat poprzednich można przygotować się na występowanie chorób czy szkodników, ocenić [...]





