Wystawa Tulipanów w Wilanowie – promocja i wyjątkowa prezentacja

Wydarzenie to, organizowane zawsze w weekend poprzedzający o dwa tygodnie Święta Wielkanocne, stanowi prezentację i promocję tulipanów z polskich upraw. Kwiaty (tulipany oraz inne rośliny cebulowe, które wzbogaciły pokaz: narcyzy, hiacynty, krokusy, szafirki) i tym razem pochodziły z przeszło dwudziestu gospodarstw – członków SPORC-u oraz zaprzyjaźnionych ogrodników spoza stowarzyszenia wspierających promocję kwiatów polskiej produkcji.

Zostały zaaranżowane w tradycyjny dla tej wystawy sposób – w szklanych wazonach, w grupach kolorystycznych, podpisane nazwami odmian, którym towarzyszył znak graficzny „Tulipany polskie” oraz logotyp SPORC-u.

Splendoru kwiatom tulipanów, które są w naszym kraju jednym najważniejszych produktów ogrodniczych w branży roślin ozdobnych, niewątpliwie dodaje uroda i ranga Pałacu Króla Jana III, należącego do najcenniejszych polskich zabytków. I vice versa: tulipany znakomicie pasują do entourage’u tej królewskiej rezydencji (obecnie muzeum).

Zarazem tulipany – łatwo dostępne i nabywane nawet podczas zwykłych dyskontowych zakupów – są u nas produktem „codziennego użytku”, a stają się kwiatem wręcz masowym 8 marca i około tej daty.

To zderzenie wyjątkowości oraz powszechności tulipanów również świadczy o ich niepowtarzalnym charakterze, o którym co roku można się naocznie przekonać w Wilanowie.

Szefostwo Muzeum Pałacu Króla Jana III ceni sobie współpracę z ogrodnikami (SPORC-em). Dość powiedzieć, że dyrektor placówki Paweł Jaskanis osobiście uczestniczył w uroczystym otwarciu wystawy 5.04. 2025 r., podczas którego świętowano jej 15. odsłonę. W otwarciu wziął również udział prezes Stowarzyszenia Producentów Ozdobnych Roślin Cebulowych Bogdan Królik, a także: prof. Bożena Matysiak – Zast. Dyrektora ds. Naukowych Instytutu Ogrodnictwa – PIB w Skierniewicach (który patronuje wystawie), prof. Ewa Zaraś – Dziekan Wydziału Ogrodniczego SGGW w Warszawie, Jouke Knol – Radca rolny Ambasady Królestwa Niderlandów w Polsce. SPORC reprezentowali również m.in. dr hab. Jadwiga Treder (IO – PIB) oraz dr hab. Dariusz Sochacki (SGGW) – współkomisarze wystawy.

Przełomowe lata dla produkcji tulipanów – niedobór cebul, wzrost ich cen

Potencjał rynku kwiatów tulipanów jest duży, lecz sytuacja na rynku cebul tych roślin stała się w ostatnich sezonach trudna. Wynika to przede wszystkim z wyraźnie zmniejszonej holenderskiej produkcji cebul przydatnych do pędzenia.

Przy okazji wystawy prezes SPORC-u Bogdan Królik zwrócił uwagę na regularny, duży wzrost cen cebul kwiatowych w ostatnich sezonach. Stwierdził, że obecnie nie wszystkich naszych ogrodników, którzy latami zajmowali się pędzeniem tulipanów, stać na zakup materiału wyjściowego. Powiedział, że w okresie trwającej do niedawna nadprodukcji cebul w Holandii, tamtejsi dostawcy godzili się na odroczone terminy płatności za ten towar (rachunki były regulowane po zbiorze i sprzedaży kwiatów przez kontrahentów). W ostatnim sezonie, z którego kwiaty prezentowano podczas XV Wystawy Tulipanów w Wilanowie, zapłata musiała nastąpić bezzwłocznie, a w przypadku zamówień cebul na sezon 2025/2026 konieczne są już przedpłaty, by holenderscy dostawcy przyjęli zamówienie.

B. Królik szacuje, że w br. produkcja kwiatów pędzonych tulipanów zmniejszyła się u nas o 10-15% w stosunku do poprzedniego roku. Zarazem w przyspieszonej produkcji wykorzystywano więcej cebul mniejszych, 10-centymetrowych – kiedyś przeznaczonych wyłącznie do reprodukcji w polu – co zresztą było widać na wystawie (z mniejszych cebul – mniejsze kwiaty). Wiosną 2025 r. braki na naszym rynku kwiatów wypełniały tanie tulipany sprowadzane przez sieci handlowe z Niderlandów.

Zdaniem prezesa SPORC-u, przed polskimi ogrodnikami z tulipanowej branży stoi konieczność powrotu do krajowej reprodukcji cebul na większą skalę, będącej domeną tutejszego kwiaciarstwa zwłaszcza w latach 70. i 80. XX w. (ale także w latach 90.). Obecnie przetrwała głównie reprodukcja na własne potrzeby, bez sprzedaży cebul do pędzenia innym ogrodnikom, którzy zaopatrują się więc tylko w Holandii. Czynniki, które według B. Królika przemawiają za powrotem do przeszłych praktyk, to: dostępność w Polsce świeżych gleb nadających się do reprodukcji cebul kwiatowych, znajomość technologii, bogate doświadczenie w tej dziedzinie. Prezes ocenia, że potrzeba 4-5 lat, by odbudować polski potencjał w tym względzie.

Podstawowe odmiany tulipana – dobre do pędzenia, z grupy Triumph

Na wystawie nie mogło zabraknąć najważniejszych na profesjonalnym rynku odmian z grupy Triumph, których stawkę otwiera żółty Strong Gold (odmiana zarejestrowana dawno, bo w 1989 r., a wciąż bezkonkurencyjna).

Wśród czerwonych tulipanów Triumph wykorzystywanych do przyspieszonej uprawy znalazły się m.in.: First Star (2004), Strong Love (2006), Red Stone (2015), Enzo (2016) – pomarańczowoczerwony, Body Builder (2018) – z wąskim żółtym obrzeżeniem, bardzo dobrze się prezentujący na wystawie, o ładnym kształcie kwiatu, który wolno się rozwija, oraz o korzystnej budowie liści.

Do kategorii „czerwonych” tulipanów dołączane są często odmiany intensywnie ciemnoróżowe (lub różowoczerwone), takie jak np. Lipstick (2020) czy Ace of Spades (2021) – nowości, które można było podziwiać na wystawie.

Równie ważne czerwono-żółte tulipany reprezentowane były np. przez odmiany Denmark (2001) – dobrze już znaną i Disco (2020) – stosunkowo nową.

Różowy kolor o rozmaitej tonacji (niekiedy przechodzący w kremowy lub biały) cechował natomiast takie kreacje, jak: Gabriella (zarejestrowana w 1992 r.), First Class (1999), Bolroyal Pink (2002), Tresor (2010), Supermodel (2012), Frontline (2012), Memphis (2012), Beautytrend (2013), Pink Ardour (2014), Feline (2015), Pink Mystery (2016) czy najnowsze Florence (2020) i Pulitzer (2020).

Grupę o barwach fioletowej, liliowej lub lilaróżowej tworzyły m.in.: Purple Flag (1983), Bullit (2016), Gomera (2017) – o kielichowatym kształcie kwiatu po rozwinięciu.

Z kolei przykłady białych odmian tulipanów Triumph to: Royal Virgin (2001), White Flag (2003), Delta White (2009), Update (2011), Ice Cap (2011) czy nowość – White Spirit (2025).

Mieszańce Darwina

Z tej grupy, która charakteryzuje się dużymi, ale z reguły szybko się otwierającymi kwiatami, można było obejrzeć czerwone odmiany Parade (1951) i Lalibela (1999) czy oryginalną kremowo-morelową Apricot Pride.

Pełnokwiatowe tulipany – główna atrakcja

Zgodnie z rynkową tendencją oraz wystawowym zwyczajem (prezentacja jak największej liczby odmian efektownych, nietypowych), w Wilanowie „rządziły” tulipany o pełnych kwiatach, które przykuwały wzrok i wzbudzały zachwyty.

Tulipany pełne wczesne

Z tej grupy zwracały uwagę m.in. nowsze ciekawostki: pomarańczowa Valdivia (2015), czerwono-żółta Shell (2016), jasnoróżowa Dreamer (2017), różowa Double Prince (2017), żółta Double Trouble (2017), czerwona Presto (2017).

W swoisty sposób zwracały też uwagę odmiany Flash Point (2002) – różowa o liściach z białą obwódką oraz Orca (2003) – pomarańczowa, gdyż zademonstrowano farbowane kwiaty tych tulipanów, zdecydowanie jednak ustępujące urodą „oryginałom”.

Tulipany pełne późne

W przypadku tej grupy warto wymienić następujące odmiany: fioletowa Negrita Double (2004), której reprodukcja cebul systematycznie zwiększa się w Niderlandach; czerwona Gudoshnik Double (2007) – o bardzo dobrze wypełnionych, atrakcyjnych kwiatach;  różowa Double You (2011) –pięknie prezentowała się w Wilanowie; Geneva (2016) – ciekawa, o dużych kulistych pąkach; Wyndham (2019) – lila-kremowa, najnowsza z pełnokwiatowych odmian tulipana pokazanych na tegorocznej wystawie.

Tulipany fryzowane

Wystawa Tulipanów w Wilanowie znowu dała okazję zwiedzającym do podziwiania wielu tulipanów o powcinanych brzegach kwiatów, także efektownych i nietuzinkowych. Znalazły się wśród nich odmiany: Louvre (1997), Davenport (1999), Fabio (1999), Katie Melua (2007), Flamenco (2007), Purple Crystal (2008), Gorilla (2008), Versaci (2010), Bastia (2011), San Pablo (2018), Party Clown (2021).

Największą atrakcją okazały się jednak pełnokwiatowe kreacje o fryzowanych płatkach: Queensland (2006), Brisbane (2017), Perth (2020). Ta pierwsza zwyciężyła w plebiscycie publiczności na najpiękniejszą odmianę XV Wystawy Tulipanów w Wilanowie, w którym oddano 1097 głosów.

Papuzie

Tulipany papuzie też są rarytasami. Było ich jednak niewiele na wystawie. Warto jednak przywołać biało-różową odmianę Cabanna, która była jedną z najbardziej interesujących kreacji tegorocznej wystawy.