Prawie 30 lat

Rodzinne gospodarstwo Vegobel z miejscowości Duffel, niedaleko Antwerpii zostało założone przez trzech braci: Stevena, Wima i Arthura Lauwersów. Od 1995 roku, czyli już 29 lat, specjalizuje się w szklarniowej całorocznej produkcji ziół i roślin przyprawowych w doniczkach. Obecnie odbywa się ona w obiektach o powierzchni około 10 ha i prowadzona jest ekologicznie, a zarazem nowocześnie. Między innymi zwraca uwagę bardzo efektywne wykorzystanie areału szklarni pod uprawę – stosunkowo niewielki jego procent pozostaje strefą „logistyczną”.

Vegobel dostarcza świeże zioła na rynek detaliczny (działy spożywcze supermarketów oraz centra ogrodnicze), do hurtowni roślin (także na belgijską giełdę owocowo-warzywną BelOrta), ponadto zaopatruje branżę hotelarską i restauracyjną, a ostatnio rozwija również własną sprzedaż internetową, oferując rośliny bezpośrednio konsumentom.

– Naszą misją jest działanie lokalne; konsument musi wiedzieć, co je i mieć pewność co do jakości, świeżości, wartości produktów, które nie są sprowadzane z odległych miejsc – podkreśla Steven Lauwers, jeden ze współwłaścicieli firmy.

Nie znaczy to, że zioła z Vegobelu nie trafiają za granicę, ale docierają do odbiorców w krótkim czasie, jako markowe produkty. Aby skrócić okres dostawy do dużej i ważnej grupy swoich klientów, przedsiębiorstwo otworzyło w 2017 r. swój oddział produkcyjny we Francji (w Dunkierce).

Zioła w szerokim asortymencie

W ofercie znajduje się ok. 150 gatunków i odmian roślin. Zdecydowaną większość ziół Vegobel produkuje z nasion, wysiewanych we własnym zakresie. Jednak w przypadku niektórych rodzajów (np. mięta, rozmaryn) sporządza się sadzonki z odciętych pędów uprawianych roślin i ukorzenia ten wegetatywnie rozmnażany materiał.

Uprawa odbywa się w rynnach z otworami, w których umieszczane są doniczki (o średnicach 4, 9 i 12 cm). Rośliny dokarmiane są pożywką nawozową, z każdym podlewaniem.

System jest zmechanizowany i pomyślany tak, by rynny przemieszczały się wzdłuż zagonów – wraz ze wzrostem i rozwojem roślin. I tak: najmłodsze zioła znajdują się z jednej strony zagonu, a te gotowe do pakowania i spedycji – z drugiej. Pojedynczy cykl uprawowy trwa z reguły do 4 miesięcy.

Klimat w poszczególnych nawach jest zróżnicowany, dostosowany do wymagań poszczególnych grup ziół (np. ciepłolubna bazylia musi być uprawiana w wyższej temperaturze)

W części obiektów stosuje się doświetlanie asymilacyjne, w tym LED-owe, co – jak relacjonuje S. Lauwers – stymuluje rozwój korzeni i części wegetatywnej roślin, a także zapewnia lepszy smak ziół. Właściciele gospodarstwa prowadzą własne eksperymenty dotyczące optymalizacji spektrum światła generowanego przez diody LED.

Głównym produktem jest bazylia pospolita, a największe obroty generuje sprzedaż ziół (na czele z bazylią) do supermarketów.

W doborze można jednak również napotkać mniej popularne w takiej uprawie ciekawostki, do których należą: tzw. tajska bazylia (odmiana o anyżkowym aromacie, wykorzystywana w kuchni azjatyckiej), lippia trójlistna („lemon verbena”), aksamitka drobna („Huacatei”), bylica draganek (estragon), kozieradka pospolita („Greek hay”), mertensja nadmorska („Oyster leaf”), musztardowiec japoński (mizuna), portulaka pospolita, rukiew wodna, trybula ogrodowa, wilec wodny („water spinach”), Perilla frutescens var. crispa („shiso”), Phyla dulcis („Aztec sweet herb”), Rungia klosii („mushroom leaf”) i inne.

W wielu przypadkach ten sam gatunek uprawiany jest w mniejszych, 9-centymetrowych doniczkach – z przeznaczeniem do bezpośredniej konsumpcji przez klientów sieci handlowych (działów spożywczych) oraz w większych, 12-centymetrowych doniczkach – dla osób zaopatrujących się w centrach ogrodniczych i zamierzających posadzić rośliny w ogrodzie, na tarasie czy balkonie.

Ostatnio Vegobel rozwija dodatkowo własną sprzedaż internetową – dla jej potrzeb zioła produkowane są w doniczkach o średnicy 4 cm (ale wysyłane klientom bez pojemników – w papierowych torebkach, z załączonym przepisem kulinarnym).

Firma zatrudnia 20-30 pracowników, wśród których są Polacy – bardzo chwaleni przez Stevena Lauwersa.

Z myślą o środowisku

W uprawie ziół stosuje się biologiczną ochronę przed szkodnikami oraz metody mechaniczne: taśmy i ekrany lepowe, a także samojezdne, przemieszczające się wzdłuż zagonów urządzenia, które wypłaszają owady (np. ziemiórki) – za pomocą kurtyny z pasków z folii albo z użyciem dmuchawy doczepionej do przesuwnej belki. Zmuszone do ruchu szkodniki przylepiają się następnie do żółtej taśmy, która jest częścią zestawu. Te maszyny zostały skonstruowane przez jednego z braci Lauwersów.

Plastikowe doniczki, których używa się do produkcji, wykonane są w 100% z materiałów pochodzących z recyklingu i w pełni nadają się do ponownego przetworzenia (nie są czarne). Prowadzi się ponadto próby z pęczniejącymi doniczkami Jiffy, które ulegają biodegradacji.

Jak powiedział Steven Lauwers, Vegobel wycofuje się z tac transportowych wykonanych z czarnego tworzywa sztucznego i zastępuje je paletami w innym kolorze, które nadają się do utylizacji i umożliwiają powtórne wykorzystanie plastiku.

Coraz powszechniej stosuje się papierowe (a nie foliowe) rękawy, w które pakowane są gotowe do handlu rośliny.

Podłoże uprawowe składa się w 60% z torfu, a 40% stanowi ziemia kompostowa. Jednocześnie Vegobel prowadzi własne testy dotyczące dalszego zmniejszania udziału torfu w substracie (a nawet całkowitego wyeliminowania tego składnika), na rzecz wiór drzewnych.

Charakterystyczną linią produktów jest „HerBIO” (herb + bio).

Firma zainstalowała 15 000 m² paneli słonecznych, które są źródłem „zielonej” energię. Vegobel korzysta także – na własny użytek – z energii elektrycznej produkowanej przez kogenerator CHP (niewielkie jej ilości sprzedaje do ogólnego systemu energetycznego). Z własnego systemu grzewczego firmy, zasilanego gazem pochodzi również dwutlenek węgla, którym dokarmia się rośliny. Z kolei zbiornik buforowy pozwala na akumulowanie okresowych nadmiarów energii cieplnej i efektywniejsze gospodarowanie nią.

Pożywka nawozowa krąży w obiegu zamkniętym i sporządzana jest na bazie wody deszczowej gromadzonej w trzech rezerwuarach.