W starszej i nowej szklarni

W tym roku Paweł Kalicki uprawia ogórki szklarniowe na powierzchni 21 tys. m² w szklarniach typu Venlo, przy czym około połowę powierzchni zajmuje nowy obiekt o wysokości 4,5 m i szerokości nawy 8 m. Jego konstrukcja pochodzi z przedsiębiorstwa Prins Group, a zbudowany został przez firmę Venlo Sp. z o.o.,  reprezentowaną w Polsce przez Zbigniewa Węgrzyna. Starsza szklarnia (3,5 m wysokości, szerokość nawy 6,4 m) z firmy Zwirs Knijnenburg została zbudowana przez nieistniejącą już dziś firmę Venlo S.C. Prowadził ją brat pana Pawła – Artur Kalicki, który po kilku latach nieobecności powrócił do branży budownictwa szklarniowego i podczas marcowego dnia otwartego reprezentował holenderską firmę Havecon, oferującą nowoczesne szklarnie oraz elementy ich wyposażenia.

W starszej szklarni nie ma rynien,  uprawa jest prowadzona na matach ułożonych na gruncie wyłożonym folią. W nowej szklarni ogórki rosną na rynnach uprawowych.  Ponad rynnami zainstalowane są rury wegetacyjne. Rozwiązanie to, rzadko wykorzystywane w uprawie ogórków, zdaniem pana Pawła sprawdza się bardzo dobrze, gdyż rura ogrzewa i osusza rośliny oraz aktywizuje je – co korzystnie wpływa na ich kondycję, wzrost i rozwój.

Kilka słów o uprawie

W szklarniach w Filipowicach uprawiany jest ogórek Pacto F1. W czasie Dnia otwartego rośliny, będące po niecałym miesiącu plonowania (rozpoczęło się 6 lutego) prezentowały się bardzo dobrze – miały świeży, żywozielony kolor liści, zrównoważone tendencje wegetatywne i generatywne, dużo kwiatów i zawiązanych owoców.

Jak mówił ogrodnik z Filipowic z odmianą Pacto pracuje on już od kilkunastu lat. Jest to w jego ocenie odmiana o przejrzystym pokroju, niewytwarzająca wielu pędów bocznych. Jej owoce są półdługie (23-25 cm), ale czasem mają skłonność do przerastania na długość, można to jednak korygować odpowiednim nawożeniem i nawadnianiem. Rozsada była produkowana na miejscu w gospodarstwie – funkcję mnożarki pełni wydzielona część szklarni. Rozsadę sadzono od 2 do 4 stycznia – na matach uprawowych wełny mineralnej Grotop Master ustawiano rośliny z trzema liśćmi, w zagęszczeniu 2,5 szt./m². W ocenie pana Pawła sadzenie takiej młodej rozsady ogórka sprzyja szybkiemu wzrostowi roślin, unika się również kłopotów z ich przewracaniem się – co jest powszechne przy sadzeniu starszej rozsady. Rośliny są uprawiane w systemie tradycyjnym „na parasol”, czyli są ogławiane po dorośnięciu do drutu i następnie wyprowadza się z nich dwa pędy, które będą prowadzone na 3 węzły.

Mimo, że w tym roku początek sezonu sprzyjał uprawie warzyw szklarniowych – nie było silnych mrozów i zużycie opału było niższe niż zazwyczaj i panowały dosyć dobre warunki świetlne – to pojawiły się inne trudności. Ze względu na utrzymywanie stosunkowo niskiej temperatury rur grzewczych w szklarni trudnej było utrzymać odpowiednią wilgotność powietrza. Niełatwo w związku z tym było również utrzymać właściwą wilgotność mat – jak mówił pan Paweł dopiero po pierwszych zbiorach udało się doprowadzić wilgotność mat uprawowych do 65-70%. Większa wilgotność utrzymywała się w nowej, bardziej szczelnej szklarni. Z jednej strony ogórki „lubią” wysoką wilgotność, z drugiej trzeba ją ograniczać, gdyż podwyższona bardzo sprzyja rozwojowi chorób – m.in. szarej pleśni czy czarnej zgniliźnie zawiązków i pędów roślin dyniowatych, powodowanej przez grzyb Didymella bryoniae (znany też pod nazwą Mycosphaerella melonis).

Ochrona biologiczna

W szklarniach Pawła Kalickiego wykorzystywane są biologiczne metody ochrony – w zwalczaniu szkodników używa się organizmów pożytecznych z firmy Biobest. Doradztwem w tym zakresie i lustracjami plantacji zajmuje się Lucyna Sokołowska. Przeciwko przędziorkom wykorzystywany jest głównie drapieżny roztocz – dobroczynek szklarniowy (Phytoseiulus persimilis), a także dobroczynek kalifornijski (Amblyseius californicus), do szklarni wprowadzany jest również dziubałeczek mączlikowy (Macrolophus pygmaeus), zwalczający także m.in. mączliki i mszyce. Paweł Kalicki zwracał uwagę, że przy wprowadzaniu entomofagów ważne jest, by nie przesadzić z ich liczebnością, tylko powoli rozbudowywać ich populacje. Powinny one pozostawać w równowadze z populacją szkodnika i ograniczać ją w sposób wystarczający – tak, by nie powodował on strat w uprawie, a z drugiej strony by jego liczebność wystarczała na zapewnienie pokarmu wprowadzonym do uprawy pożytecznym organizmom ( w przeciwnym razie organizmy te giną z barku pokarmu).  – Przędziorki zawsze były i będą, tylko trzeba nauczyć się, jak trzymać je w ryzach – twierdzi pan Paweł.

W zwalczaniu mszyc wykorzystuje się dobrotnicę szklarniową (Encarsia formosa) oraz mszycarza szklarniowego (Aphidoletes aphidymyza), początkowo, aby zapewnić pożywienie dla tej pożytecznej muchówki zakłada się tak zwane banki mszyc – są to doniczki z wysianą pszenicą, na której występuje mszyca czeremchowo-zbożowa, stanowiąca pokarm dla wprowadzanych entomofagów. Profilaktycznie przeciwko wciornastkom i mączlikom wprowadzany jest drapieżny roztocz Amblyseius swirskii.

W celu zapewnienia zdrowotności systemu korzeniowego oraz zwiększenia odporności roślin na choroby do pożywek dodawany jest biostymulujący nawóz Resistim. W podłoże wprowadzono także pożyteczne grzyby z rodzaju Trichoderma – pod kostki rozsadowe wysypywano preparat Trianum – taki sposób aplikacji sprawdza się zdaniem ogrodnika z Filipowic lepiej niż podlewanie roztworem sporządzonym z Trianum.