Dlaczego tulipany w różnych latach zakwitają w innych terminach?

Na to pytanie odpowiedział w swoim wykładzie prof. dr hab. Jerzy Hetman z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Jak przypomniał, najlepsze warunki do rozwoju cebul tulipanów stwarza chłodna, długa i wilgotna jesień, krótka i śnieżna zima oraz chłodna, ale długa wiosna, obfitująca w opady. Posadzone jesienią w polu cebule musza się dobrze ukorzenić, co wpływa na ich przezimowanie i tempo podejmowania wzrostu wiosną. Zmienny klimat w Polsce i warunki wzrostu tulipanów są różne w poszczególnych sezonach. To temperatura ma główny wpływ na rozwój i kwitnienie tych roślin, a optymalne temperatury dla tulipanów uprawianych w polu zmieniają się w cyklu rocznym i wynoszą 8-23°C. W doświadczeniu prowadzonym przez 5 ostatnich lat na UP w Lublinie na cebulach odmiany ‘Van Eijk’ (z grupy Mieszańców Darwina) kwitnienie rozpoczynało się w rożnych terminach – pomiędzy 14 kwietnia (w 2014 r.) a 1 maja (w 2011 r. i 2013 r.). Stwierdzono, że duży wpływ na termin kwitnienia, a także wielkość i jakość cebul przybyszowych, miała temperatura panująca w poszczególnych fazach wzrostu.

–  Bardzo ważne byłoby jeszcze zbadanie korelacji między temperaturą gleby i powietrza, nasłonecznieniem, opadami i wilgotnością gleby. To może dać pełną odpowiedź na postawione na wstępie pytanie – powiedział prof. Hetman.

Co krewetki mają wspólnego z frezjami?

Dr Piotr Żurawik z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie omówił wpływ chitozanu na wzrost i rozwój frezji. Gatunek ten – jak przypomniał prelegent – wciąż znajduje się w pierwszej dziesiątce kwiatów ciętych sprzedawanych przez giełdy holenderskie. Z kolei chitozan – związek otrzymywany na skalę towarową z chityny (pozyskuje się  ją m.in. z pancerzy krewetek grenlandzkich) i dostępny w Polsce w postaci nawozu Beta-chikol, aktywuje reakcje odpornościowe u roślin. Stymuluje rozwój mikroflory glebowej oraz, co potwierdzano w licznych badaniach – zwiększa tolerancję roślin na niekorzystne warunki uprawy, w tym suszę i niską temperaturę. Wykorzystywany może być do moczenia bulw, a także do opryskiwania roślin w trakcie uprawy.

W dotychczasowych badaniach reakcja różnych odmian frezji na chitozan była odmienna. Związek ten miał pozytywny wpływ na wzrost roślin, termin jego rozpoczęcia, liczbę dodatkowych kwiatostanów  i wielkość kwiatów. Szczególnie widoczny był jego wpływ na pobudzenie bulw do wzrostu,  liczbę pąków przybyszowych, przyspieszenie kwitnienia roślin (stwierdzono duże różnice odmianowe), wydłużanie się pędów głównych, liczbę dodatkowych pędów i liści na roślinach oraz intensywność wybarwienia liści. Oddziaływanie formy octanowej chitozanu, która tworzyła cienką powłokę na powierzchni liści, polegało na pobudzaniu wzrostu systemu korzeniowego. Bardzo istotny był wpływ chitozanu na wartość dekoracyjną kwiatów – zwiększenie się ich rozmiarów. Zastosowanie chitozanu, zwłaszcza formy o masie cząsteczkowej 3000 g/mol, miało wpływ na ograniczenie porażenia roślin przez patogeny z rodzaju Fusarium oraz zwiększało plon i zdrowotność bulw przybyszowych.

Lilie polskiej hodowli

Dr Beata Płoszaj-Witkowska  z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie mówiła o nowych odmianach lilii – mieszańcach orientalnych, będących rezultatem prac hodowlanych, które rozpoczęto w tym ośrodku naukowym w 2007 roku. Poddano wówczas kontrolowanemu krzyżowaniu odmiany ‘Star Gazer’ i ‘Sumatra’, czego wynikiem były pierwsze serie nowych mieszańców, których cebule posadzono w polu w 2013 roku. Zima 2013/2014 sprzyjała dobremu przezimowaniu cebul 31 potencjalnych nowych odmian i pozwoliła na ocenę ich kwiatów, jaką przeprowadzono w 2014 r. Rekordowe okazy wytworzyły 18 kwiatów w kwiatostanie. W efekcie końcowym wytypowano 5 najbardziej atrakcyjnych mieszańców: ORN 20 i ORN 15 – przeznaczonych do uprawy w polu oraz ORN7, ORN13 i ORN14 – szczególnie polecanych do uprawy na kwiat cięty pod osłonami. Prelegentka podała, że przypuszczalnie niebawem nowe polskie odmiany lilii zostaną wpisane do Księgi Ochrony Wyłącznego Prawa w COBORU.

Jest to rozwinięcie relacji z wrześniowej konferencji Stowarzyszenia Producentów Ozdobnych Roślin Cebulowych, związanej z jubileuszem 20-lecia tej organizacji (https://www.podoslonami.pl/20-ozdobnymi-roslinami-cebulowymi/). Artykuł zamieszczony został w dwumiesięczniku „Pod Osłonami” 6/2014, który ukazał się w grudniu (http://hortpress.com/produkt/pod_oslonami__uprawy_w_szklarniach_i_tunelach_nr_6_.php).