Tulipanowe święto w pałacowym entourage’u

Jak zwykle, w wilanowskiej Oranżerii Muzeum Pałacu Króla Jana III eksponowano kwiaty pędzone pod osłonami – wyłącznie krajowej produkcji,   opatrzone napisami „Tulipany polskie”.

W tym roku tulipany (i inne rośliny cebulowe, które wzbogaciły pokaz – narcyzy, hiacynty, szafirki, lilie) pochodziły z następujących gospodarstw członków SPORC oraz zaprzyjaźnionych ogrodników spoza stowarzyszenia wspierających promocję kwiatów polskiej produkcji: D. i T. Bawor z Rybnej, K. Błaszczyk z Nowej Rybnej, A. Cichosz-Imiełowska i C. Imiełowski ze Starczy, J. Dudziński z Warszawy, Floris – K. Judek z Witkowic k. Częstochowy, A. T. K. Gaccy z Radonic, M. W. M. Giezek z Chosnej, GMF Group Wiśniewscy z Góraszki, K. Hutna-Nabiałczyk z Mykanowa, M. i Z. Jodzis z Żółwina, T. Jerzak z Grodziska Mazowieckiego, A. Kobylińska z Nadarzyna, G. i B. Królik z Chrzypska Wielkiego, A. i P. Lisowscy z Czarnego Lasu k. Częstochowy, I. i P. Margas z Owczarni, I. i T. Morawscy z Jawczyc, H. i S. Pietrzak z Błonia, K. Postawa z Borowa, A. Strzałkowski z Grodziska Mazowieckiego, M. i Z. Wochal z Częstochowy, C. Wojtyra z Błonia.

Kilkadziesiąt odmian w sezonie niedoborów   

XIV Wystawa Tulipanów była miejscem prezentacji około 80 odmian, pogrupowanych kolorystycznie – zgodnie z tradycją wilanowskiego pokazu. Było ich więc mniej niż dotychczas. Główne przyczyny tego stanu rzeczy są dwie. Po pierwsze ogrodnikom zajmującym się w Polsce pędzeniem tych roślin (przyspieszoną produkcją, której celem jest zebranie kwiatów zimą i wczesną wiosną – z upraw pod osłonami), nie udało się w bieżącym sezonie zakupić u holenderskich dostawców tylu cebul, ile planowali. Przyczyną był niski plon cebul tulipana w 2023 r., spowodowany niekorzystną pogodą w Holandii w okresie ich przyrostu. Po drugie, w związku z tym niedoborem i wciąż dużym u nas popytem na tulipany od stycznia do marca (szczególnie przed 8 III), ich kwiaty bardzo dobrze się sprzedawały, a ceny były korzystne – hurtowe przekraczały 2 zł.

Ponadto, w przeciwieństwie do sezonu 2022/2023, tym razem późną jesienią i zimą – przed okresem pędzenia tulipanów w szklarniach i tunelach foliowych – nie było w Polsce problemów z zakupem opału (węgla lub miału węglowego), a ceny tego paliwa spadły w porównaniu z 2022 r. Podsumowując tulipanowy sezon 2023/2024, warto dodać, że producentom sprzyjała też pogoda w styczniu i lutym, z wysoką jak na tę porę roku temperaturą na zewnątrz, co pozwoliło ograniczyć koszty ogrzewania obiektów uprawowych.

Wystawa Tulipanów – pokaz ich różnorodności   

XIV Wystawa Tulipanów w Wilanowie odzwierciedlała rynkowe tendencje dotyczące towarowej produkcji kwiatów tulipana. I tak, dominowały odmiany z grupy Triumph. Wyraźny jednak był procentowy wzrost udziału kreacji pełnokwiatowych w całej prezentacji – w porównaniu z poprzednimi latami.

Jak oceniła dr hab. Jadwiga Treder, prof. Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach i wiceprezes SPORC-u, a zarazem jedna z kuratorek wystawy, odmiany o pełnych kwiatach stanowiły około 1/3 tych pokazanych w 2024 r. Podkreśliła też rosnące znaczenie odmian fryzowanych, co także było widoczne w Oranżerii. Co do kolorystycznych trendów, prof. Treder wskazała odchodzenie w Polsce od fioletowych tulipanów, które nielicznie pojawiły się na tegorocznej wystawie.

Wilanowski show przeznaczony jest przede wszystkim dla szerokiej publiczności, która zachwyca się tulipanami jako takimi, dużą liczbą tych atrakcyjnych kwiatów zgromadzonych w jednym miejscu, różnorodnością ich barw i kształtów. Dla profesjonalistów wystawa jest zarazem dobrą okazją do wychwycenia np. różnic w wyglądzie kwiatów tej samej odmiany pochodzących z dwóch źródeł albo zwrócenia uwagi na wpływ warunków uprawy na sztywność łodyg czy też na odcień koloru kwiatów konkretnej odmiany (może być bledszy niż „katalogowy” pod wpływem odbiegającej od normy temperatury pod osłonami czy dokarmiania roślin).

W kontekście potrzeb ogrodników rzucały się w oczy odmiany o zwartej budowie kwiatu ciętego, czyli z liśćmi przylegającymi do łodygi. Jadwiga Treder określiła jako „dobre do pędzenia” takie między innymi nowsze kreacje z grupy Triumph: ‘Tresor’ (różowa, zarejestrowana w 2010 r.), ‘Update’ (biała, z 2010 r.), ‘Merci’ (kremowa z przebarwieniami, z 2017 r.).

Poniżej przedstawiam niektóre z pokazanych na wystawie odmian tulipana z poszczególnych grup, z szczególnym uwzględnieniem nowszych kreacji.

Wystawowe odmiany z poszczególnych grup

Tulipany Triumph

Na czele stawki pozostaje bezkonkurencyjny na rynku żółty Strong Gold (odmiana zarejestrowana w 1989 r.), a w tej samej kategorii kolorystycznej plasuje się znacznie nowsza kreacja Creme Fraiche.

Wśród czerwonych tulipanów wykorzystywanych do przyspieszonej uprawy królują mutanty Strong Golda – Strong Love (2006), Red Gold (2008). Inne czerwone odmiany z gr. Triumph, które znalazły się na wystawie, to First Star (2004), Surrender (2011), Red Label.

Z dwubarwnych warto wymienić – oprócz najpopularniejszych, czerwonych z żółtą obwódką odmian Denmark (2001) i Dow Jones (1993) – te czerwono-białe (m.in. Outfit – z 2011 r.).

Różowy kolor o różnej tonacji cechuje natomiast takie kreacje, jak np. najstarsza Barcelona (1989), pośrednie Spryng Tide (2007), Lech Walesa (2011) i Supermodel (2012) czy najnowsze Florence (2020) i Pulitzer (2020).

Barwy fioletową i lila reprezentowały na wystawie w Wilanowie odmiany Purple Lady (1999), Purple Raven (2011), Bullit (2016), Gomera (2017), City of Madrid (2020).

Przykłady białych odmian Tulipanów Triumph to White Flag (2003) i, wspomniana już Update (2011).

Mieszańce Darwina

Z tej grupy, która charakteryzuje się m.in. dużymi, ale z reguły szybko się otwierającymi kwiatami, można było oglądać odmiany Triple A (2006) – jasnopomarańczowa i wyróżniająca się na rynku pędzonych tulipanów, Lalibela (1999) – czerwona oraz Van Eijk (z uprawy doniczkowej) – różowa.

Tulipany pełne wczesne

Grupę tę reprezentowały dobrze już znane i zawsze się podobające kreacje, jak np. różowo-biały Columbus (2006) – najwyżej notowana odmiana pełnokwiatowa, jeśli chodzi o skalę reprodukcji cebul w Niderlandach i zarazem znajdująca się w pierwszej dziesiątce tulipanów, w przypadku których powierzchnia holenderskich plantacji przekracza 200 ha (w sezonie 2023/24 wynosi prawie 202 ha)

W Warszawie-Wilanowie nie zabrakło też drugiej z najpopularniejszych na międzynarodowym rynku odmian z grupy Pełnych wczesnych, jaką jest Flash Point (2002) – różowa o liściach z białą obwódką.

Były także nowsze ciekawostki: różowa odmiana Brindisi (2019), czerwona Presto (2017), czerwono-żółta Shell (2016), pomarańczowa Valdivia (2015). Ze względu na różnorodność kolorystyki kwiatów warto przywołać również takie kreacje, jak choćby biała Verona (1991) czy dwubarwna, czerwono-żółta Crossfire (2009).

Tulipany pełne późne

Na wystawie znalazły się dwie najpopularniejsze odmiany w rankingu Tulipanów pełnych późnych o największej skali reprodukcji cebul w Holandii – Icoon (2009) oraz Yellow Pompenette (1995).

Z nowszych warto przywołać Saigon Double (fioletowa, zarejestrowana w 2017), Mumbai (różowa, 2020) czy kreację pod nazwą Castella (fioletowa, 2022) – zaprezentowano ją na wystawie nie w wazonie, lecz w skrzynce produkcyjnej, w której pędzone są tulipany (hydroponicznie).

Tulipany fryzowane

Wystawa Tulipanów w Wilanowie znowu dała okazję zwiedzającym do podziwiania tulipanów o powcinanych brzegach kwiatów. Znalazły się wśród nich m.in.: bordowa Barbados (1999), fioletowa Purple Crystal (2008), różowa Cacharel (2011), biało-różowa Neglige (2014), a z nowszych oryginalna, także dwubarwna San Stefano (2018).

Inne

W Oranżerii reprezentowane były ponadto dwie inne grupy odmian – Tulipany liliokształtne (‘Pretty Woman’, 1992) oraz Tulipany Kaufmanna (‘Showwinner’, 1966).