Nowe zagrożenie – wirus wyboistości

Od kilku lat poważnym zagrożeniem upraw warzyw pod osłonami, w obiektach szklarniowych i tunelach, jest wirus brunatnej wyboistości pomidora (ToBRFV). Choroba jest niebezpieczna dla warzyw z rodziny psiankowatych – głównie pomidora i papryki. ToBRFV należy do grupy tobamowirusów i jest „spokrewniony” z wirusem mozaiki tytoniu (TMT) oraz wirusem mozaiki pomidora (ToMV). Nowy wirus jest w stanie przełamać odporność na wirusa mozaiki, a to oznacza, że wszystkie odmiany pomidorów wprowadzone na rynek przed 2022 r. są podatne na chorobę. Z punktu widzenia producentów warzyw szklarniowych niebezpieczeństwem jest sposób rozprzestrzeniania się wirusa – jest przenoszony mechanicznie. Do transmisji może dochodzić podczas wszystkim czynności pielęgnacyjnych: przesadzania, przycinania, podwiązywania pędów, wykonywania zabiegów ochrony roślin oraz podczas zbiorów. Wirus może także być przenoszony na ubraniach, butach, sprzęcie i narzędziach. Warto zagrożenie wirusem wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o tym, czy rozsada do nowych nasadzeń będzie produkowana we własnym gospodarstwie czy pozyskiwana z wyspecjalizowanej firmy, zajmującej się wyłącznie produkcją materiału rozmnożeniowego.

Powinna rządzić ekonomia

Jak podkreślała A. Okoń, w gospodarstwie ogrodniczym, które nie jest nastawione na specjalistyczną produkcję rozsad, trudno jest spełnić wszystkie zalecenia zmierzające do uzyskania jakościowo dobrej rozsady przy ekonomicznie akceptowalnych kosztach. Gospodarstwa, które przygotowują rozsadę na własne potrzeby, często nie dysponują odpowiednimi środkami technicznymi. Dlatego większość prac jest wykonywana ręcznie przez zatrudnianych pracowników. Przez to wydłużany jest czas pracy i, co za tym idzie, nieustannie wzrastają koszty pracy.

Koszty ogrzewania to zasadniczy składnik kosztów funkcjonowania szklarni. Należy wziąć pod uwagę powierzchnię obiektu, termin rozpoczęcia produkcji oraz długość okresu przygotowania rozsady. Istotna jest temperatura jaka jest wymagana przez uprawiany gatunek i temperaturą panującą na zewnątrz. Średnio należy przyjąć, że aby utrzymać temperaturę na szklarni w granicach 18-20 stopni Celsjusza należy dostarczyć od 30 do 50 kW/100 metrów kwadratowych ogrzewanej szklarni. Kilogram miału węglowego daje 4,5-5,5 kWh. A zatem na utrzymanie temperatury 18-20 potrzeba około 12 kg miału na godzinę na 100 metrów kwadratowych powierzchni.

Ważne jest podłoże do produkcji rozsady

Aby zapewnić jak najlepsze warunki do produkcji rozsady niezwykle istotna jest temperatura podłoża. To ona jest jednym z kluczowych elementów rozwoju systemu korzeniowego, oraz prawidłowego dostarczania wody i składników pokarmowych. Rury grzewcze umieszczone wzdłuż ścian bocznych szklarni w przypadku produkcji rozsady są nieracjonalne, ponieważ dla podgrzania podłoża należy zwiększyć najpierw temperaturę powietrza, a to jest często powodem przegrzania pomieszczenia i, co za tym idzie, zbyt szybkiego rozwoju części nadziemnej rośliny. A zarówno producentowi rozsad, jak i ogrodnikowi zależy w pierwszej kolejności na dobrze zbudowanym systemie korzeniowym i uzyskaniu „niewybiegniętych”, kompaktowych roślin.

Jak informowała Aneta Okoń, z uwagi na długofalową współpracę z firmami produkującymi podłoża uprawowe i kostki rozsadowe specjalistyczna firma produkująca rozsady Rozsadnik ma zapewnioną wysoką jakość tych produktów. Dostarczane podłoża wyróżniają się: · odpowiednimi właściwościami fizycznymi takimi jak: porowatość, struktura, ciężar objętościowy, · odpowiednimi właściwościami chemicznymi takimi jak: zasobność w makro- i mikroelementy (w przypadku substratów torfowych), odczyn; · czystość fitosanitarna.

Pani Aneta uważa, że przy samodzielnej produkcji ogrodnik musi zmierzyć się z samodzielnym dostosowaniem odczynu, precyzyjnym ustaleniem dawki nawozowej, uzyskaniem jednolitych parametrów w podłożu. Może pojawić się także ryzyko wystąpienia w podłożu patogenów i substancji toksycznych. Może to prowadzić do niepowodzenia uprawy rozsady i związanych z tym strat.

Kilka słów o firmie

Rozsadnik to firma zajmująca się produkcją rozsad warzyw szklarniowych i polowych (gruntowych). W jej skład wchodzą trzy oddziały: jeden w Bogucicach i dwa w Rychnowie. Łącznie firma dysponuje obiektami szklarniowymi o powierzchni 6 hektarów.

Firma dysponuje parkiem maszynowym z przeznaczeniem do masowej produkcji profesjonalnej rozsady (mechaniczny siewnik, który ma możliwość wysiania dużej partii materiału w krótkim przedziale czasowym, maszynę do segregacji siewek, wydajną myjnię do mycia i dezynfekcji tac, komora do kiełkowania, w której warunki zapewniają dobre wschody, instalacja grzewcza oraz wentylatory zapewniające cyrkulację powietrza).

– W gospodarstwie ogrodniczym, które nie jest nastawione na specjalistyczną produkcję rozsad, trudno jest spełnić wszystkie zalecenia zmierzające do uzyskania jakościowo dobrej rozsady przy ekonomicznie akceptowalnych kosztach. Na pewno jednym z wymogów jest odpowiedni reżim sanitarny. Aneta Okoń niejednokrotnie podkreślała, że w kierowanym przez nią zakładzie produkcja rozsady warzyw szklarniowych odbywa się właśnie z zachowaniem zasad najwyższego reżimu sanitarnego – przekazała A. Okoń.