Uprawa pomidorów z doświetlaniem (cz. III)
Poprzednie części relacji z seminarium De Ruiter’a poświęcone były rozwojowi upraw pomidorów i innych warzyw pod lampami w Holandii oraz rodzajom lamp i ich rozmieszczeniu w szklarni. W trzeciej i ostatniej części artykułu przedstawiam informacje nt. uprawy pomidorów malinowych z doświetlaniem oraz używania trzmieli do zapylania roślin uprawianych przy sztucznym świetle. Informacje zostały przekazane podczas seminarium przez holenderskiego doradcę z firmy Delphy – Henka Kalkmana.
Czytaj dalej...Uprawa pomidorów malinowych z doświetlaniem
Taka produkcja jest polską specjalnością, w Holandii w uprawach z doświetlaniem spotyka się głównie odmiany gronowe. Celem uprawy pomidorów malinowych w Polsce (z doświetlaniem uprawiana jest u nas przede wszystkim odmiana Tomimaru Muchoo F1) jest uzyskanie w okresie zimowo-wczesnowiosennym owoców malinowych dobrej jakości, dużych – o masie 150-200 g.
W Polsce często uprawy doświetlane rozpoczyna się około połowy października, rośliny są sadzone w zagęszczeniu 2,5 szt./m2, później zwiększa się je do 3,1 szt./m2. Według holenderskiego doradcy powinno się sadzić rozsadę z już związanym pierwszym gronem owocowym i szybko „dociążyć” rośliny owocami (u Tomimaru Muchoo F1 można zostawiać po 5 owoców w pierwszych 4 gronach, odpowiednie obciążenie wynosi 70 owoców na m2). Początkowo małe jeszcze rośliny nie mają dużego zapotrzebowania na światło i zaczynamy doświetlać rośliny pod koniec dnia, co pozwala nieco podnieść temperaturę, osuszyć powietrze i stanowi czynnik generatywny. Konieczne jest zwrócenie uwagi na to, by rośliny zachowały silny wigor i pozostawały w równowadze wegetatywno-generatywnej. Gdy zwiększa się obciążenie roślin owocami należy zwiększyć czas doświetlania. Mniej więcej od połowy listopada lampy włącza się już na maksymalny czas – 18 godzin na dobę (z reguły od północy do godz. 18.00). Nadmierne „przyspieszanie” rozwoju i plonowania roślin będzie jednak skutkować drobnieniem owoców.
W uprawach doświetlanych trzeba dużo uwagi poświęcić utrzymaniu odpowiedniej wilgotności powietrza i zapewnieniu wymiany gazowej w obiekcie. Dlatego np. zaciągając kurtyny 2-3 godziny przed zachodem słońca dobrze jest zostawiać tzw. szczeliny wentylacyjne, przy minimalnie otwartych wietrznikach, co zapewnia bardzo dobre wietrzenie (tzw. efekt kominowy), obniżenie wilgotności powietrza i stanowi czynnik generatywny.
Często popełniane błędy w takiej produkcji dotyczą właśnie zbyt słabego wietrzenia oraz utrzymywania za wysokiej średniej temperatury dobowej (T24). Zimą według informacji przekazanych przez specjalistów z Delphy jej wartość powinna mieścić się w zakresie 18-19C, w czasie „prenajtu” temperatura powinna osiągnąć 14C,m przy czym tempo jej obniżania powinno wynosić nie więcej niż 4C na godzinę. Gdy niebo jest bezchmurne i można się spodziewać silnego wypromieniowywania ciepła nie powinno się jednak mocno obniżać temperatury przednocnej. Tym bardziej, że uprawy doświetlane są bardziej wrażliwe na spadki temperatury niż tradycyjne. W późniejszym okresie, w czasie tzw. drugiej nocy, gdy włączone są lampy maksymalna temperatura powinna osiągać 19C. Około północy powinna schodzić do 17C. Dla Tomimaru Muchoo w dzień zaleca się utrzymywać początkowo 20C (ewentualnie do 21C), później 22C (23C).
Nawadnianie powinno być skorelowane z kontrolą klimatu w szklarni. Czasem konieczne bywa nawadnianie w nocy, przy włączonych lampach – w celu obniżenia EC w matach i kontroli wzrostu roślin. Wartość EC w macie powinna mieścić się w zakresie od 4 do 5 mS/cm, EC przelewu – 3,3, mS/cm
Trzmiele w uprawach doświetlanych
Jednym z ważnych zagadnień, na które trzeba zwrócić uwagę w uprawach doświetlanych jest zachowanie trzmieli. Trzeba uwzględnić np. że mimo doświetlania do orientacji w terenie potrzebują one promieniowania UV, obecnego tylko w świetle dziennym. Dlatego ok 3 godziny przed zachodem słońca trzeba zamknąć wylotki z uli, przy otwartych wlotkach. Umożliwia to trzmielom przebywającym jeszcze w szklarni powrót do uli. Otwieranie uli jest zalecane natomiast 30 minut po wschodzie słońca. Nie należy ich otwierać jednak gdy na dachu szklarni zalega śnieg. W Holandii praktykuje się także umieszczanie w uprawach doświetlanych uli nad roślinami, żeby miały lepszy dostęp do promieniowania słonecznego, zawierającego promienie UV. Długość życia trzmieli w uprawach doświetlanych wynosi ok. 6 tygodni, należy częściej niż zwykle kontrolować stan uli.
Czytaj też: Uprawa pomidorów z doświetlaniem (cz I)
Uprawa pomidorów z doświetlaniem (cz II)
Nowości odmianowe z Holandii
Wizyta na wystawie towarzyszącej Międzynarodowej Konferencji Jagodowej w s’Hertogenbosch (11 stycznia br.) pozwoliła poznać nowe odmiany truskawek. Swoją ofertę pokazały firmy działające na rynkach międzynarodowych, sadzonki tych odmian są także dostępne dla polskich producentów.