Sporo polskich odmian

Zarówno wśród konkursowych bylin (I część artykułu), jak i krzewów oraz drzew, znajduje się sporo odmian wyselekcjonowanych lub wyhodowanych w Polsce. W poniższej części prezentacji aż połowa taksonów ma rodzime pochodzenie. I to właśnie – pomimo „globalnej” oferty roślin w naszych szkółkach i gospodarstwach kwiaciarskich – wyróżnia Konkurs Roślinnych Nowości 2023.

Zwraca ponadto uwagę wciąż zauważalny udział gatunków iglastych, które prawie zniknęły z innych europejskich, podobnych konkurencji, które organizowane są za granicą przy okazji targów ogrodniczych.

Konkurs Roślinnych Nowości – krzewy i drzewa liściaste

Azalia (Rhododendron) ‘Venus’

Polska odmiana azalii wielkokwiatowej o różowożółtych kwiatach, zebranych na szczytach pędów w duże, kuliste kwiatostany. Cechą charakterystyczną rośliny jest zwarty, kulisty pokrój, wolne tempo wzrostu, a także wysoka odporność na mączniaka. Krzew dorasta do 2 m wysokości, kwitnie obficie w drugiej połowie maja. Kwiaty w pąkach pomarańczowe, po rozwinięciu dwubarwne, różowo-żółte, płatki na brzegach fryzowane. Liście sezonowe, ciemnozielone, zdrowe. Odporność na mróz oraz wymagania glebowe podobne, jak innych azalii wielkokwiatowych uprawianych w Polsce. Roślina polecana do sadzenia w ogrodach przydomowych, zieleni osiedlowej, na wrzosowiskach, w kompozycjach naturalistycznych.

Strefa mrozoodporności 5a (-29/-27°C)

Hodowca: Szkółka Krzewów Ozdobnych PUDEŁEK, Polska

Wprowadzenie na rynek: 2023 r.

Zgłaszający: Szkółka Krzewów Ozdobnych PUDEŁEK, ul. Pańska 40, 43-332 Pisarzowice

Berberys Thunberga (Berberis thunbergii) ‘Neon Gold’ ^PBR

Polska odmiana z serii Neon. Jest to ciernisty krzew o zwartym, kolumnowym pokroju. Dorasta do wysokości 0,8 m i osiąga szerokość do 0,4 m. Atutem odmiany jest intensywna, niemal fluorescencyjna barwa liści. Te znajdujące się na młodych przyrostach mają czerwone wybarwienie. W trakcie sezonu są żółtozłociste, jesienią przebarwiają się na ogniste odcienie. W maju pojawiają się żółte, drobne kwiaty. Typowe dla gatunku czerwone owoce (jagody) dojrzewają w sierpniu, zimą są znakomitym pokarmem ptaków. Roślina preferuje stanowisko słoneczne, na którym dobrze i równomiernie się wybarwia. Odmiana odporna na poparzenia słoneczne, preferuje gleby umiarkowanie wilgotne, przepuszczalne, jest odporna na mróz. Ze względu na swoje niewielkie rozmiary, idealnie sprawdzi się w małych przydomowych ogrodach, a także w uprawie w pojemnikach trzymanych na balkonach i tarasach. Odmiana polecana również do tworzenia nieformowanych i formowanych żywopłotów oraz obwódek. Intensywne wybarwienie liści stanowi akcent kolorystyczny przykuwający wzrok.

Strefa mrozoodporności 5a (-29/-27 °C)

Hodowca: Dariusz Kapias, Polska

Wprowadzenie na rynek: 2020 r.

Zgłaszający: Szkółka Roślin Ozdobnych WAŻYŃSCY, Pniewo 37, 99-311 Bedlno

Hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata) LIVING LITTLE ROSY

Nazwa hodowlana: ‘LC NO16’ ^PBR

Odmiana z serii LIVING CREATIONS^®, wyróżniająca się kompaktowym pokrojem i niewielkimi rozmiarami. Dorasta do 70 cm wysokości, ma zwarty i kulisty pokrój. Zaletą tej odmiany są sztywne, wyprostowane pędy, które nie pokładają się podczas kwitnienia. Ciemnozielone liście są szorstko owłosione, w kształcie typowym dla gatunku. Kwiatostany są bardzo dekoracyjne, stożkowate, zbudowane z kwiatów płonnych. Początkowo kremowobiałe, z czasem bieleją. W miarę dojrzewania nabierają intensywnie ciemnoróżowych odcieni. Krzew kwitnie obficie na pędach jednorocznych, od lipca do września. Roślina preferuje stanowisko słoneczne lub półcieniste, gleby żyzne, stale wilgotne, o lekko kwaśnym odczynie. Dla uzyskania obfitego kwitnienia zalecane jest wiosenne przycinanie pędów. Odmiana w pełni mrozoodporna. Ze względu na atrakcyjne wybarwienie kwiatów oraz zwarty pokrój świetnie sprawdzi się w ogrodach przydomowych, szczególnie tych o niewielkich rozmiarach. Warto wybrać dla niej wyeksponowane miejsce. Może być stosowana pojedynczo lub sadzona w niewielkich grupach. Doskonale rośnie w pojemnikach ustawianych na balkonach i tarasach.

Strefa mrozoodporności 5a (-29/-27°C)

Hodowca: Alex F. Schoemaker, Holandia

Wprowadzenie na rynek: 2022 r.

Zgłaszający: Szkółka Roślin Ozdobnych WAŻYŃSCY, Pniewo 37, 99-311 Bedlno

Hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla) PINKY BINDER^®

Nazwa hodowlana: ‘Pinhydrbin12’ ^PBR

Kompaktowa odmiana hortensji ogrodowej o wyraźnie nakrapianych kwiatach w tonacji różowej. Jest to krzew o wzniesionych, sztywnych pędach, zdolnych utrzymać okazałe kwiatostany, i zwartym pokroju – dorasta do wysokości około 1 m. Liście sezonowe, zielone, eliptyczne. Kwiaty wyłącznie sterylne, zebrane na szczytach pędów w duże kuliste kwiatostany, pięknie wyeksponowane na tle ciemnych liści. Kwiaty dwubarwne, początkowo seledynowo-różowe, później jasnoróżowe do kremowych, z nieregularnymi, ciemnymi, paskowanymi przebarwieniami w kolorze fuksji, tworzącymi oryginalny marmurkowy wzór. Krzew kwitnie od lipca do sierpnia. Odporność na mróz zadowalająca. Roślina preferuje gleby żyzne, próchniczne, wilgotne, stanowiska półcieniste i cieniste, osłonięte zimą od wiatru. Nadaje się do uprawy w pojemnikach ustawianych na balkonach i tarasach.

Strefa mrozoodporności 6b (-20/-18°C)

Hodowca: Star Roses and Plants / Conard-Pyle – Ball Horticultural Company, USA

Wprowadzenie na rynek: 2023 r.

Zgłaszający: MINIER Professional Solutions, Les Fontaines de l’Aunay, 49250 Beaufort-en-Vallée, Francja

Jabłoń (Malus) ROYAL RAINDROPS^®

Nazwa hodowlana: ‘JFSKW5’ ^PBR

Odmiana rajskiej jabłoni o powcinanych, purpurowych liściach, ciemnoróżowych kwiatach oraz drobnych czerwonych owocach. Drzewo dorasta do wysokości 6 m i osiąga szerokość do 4,5 m. Wzniesione i rozgałęzione pędy tworzy gęstą, owalną koronę. Kwitnienie przypada na przełom kwietnia i maja, jest bardzo obfite. Kwiaty są pojedyncze, w kolorze magenty. Intensywnie purpurowe liście rozwijają się wraz z kwiatami, są niewielkie, całobrzegie, natomiast liście rozwijające się na długopędach są charakterystycznie powcinane, trójklapowe. Liście utrzymują atrakcyjną ciemną barwę przez cały sezon wegetacyjny. Drobne, kuliste, czerwone owoce dojrzewają jesienią, ich skórka jest błyszcząca. Szczególnie ładnie prezentują się na gałązkach po opadnięciu liści. Odmiana o wysokiej odporności na choroby jabłoni, bardzo dobrze sprawdza się w uprawie w szkółkach. Odporność na mróz jest zadowalająca.

Strefa mrozoodporności 6b (-20/-18°C)

Hodowca: Keith S. Warren, USA

Wprowadzenie na rynek europejski: 2016 r.

Zgłaszający: MINIER Professional Solutions, Les Fontaines de l’Aunay, 49250 Beaufort-en-Vallée, Francja

Klon ściętolistny (Acer truncatum) ‘Volcano’

Wysoki krzew o zwartym, zaokrąglonym pokroju, osiągający wysokość 2-3 m. Największą atrakcję rośliny stanowią niewielkie, klapowane liście, zmieniające kilkukrotnie barwę w trakcie sezonu wegetacyjnego. Początkowo są ciemnoróżowe, późniejszą wiosną pomarańczowoczerwone, latem żółte i pomarańczowe na końcach pędów. Jesienią przebarwiają się na pomarańczowoczerwono, a unerwienie pozostaje żółte. Odmiana polecana do ogrodów przydomowych, do sadzenia pojedynczo lub jako silny element kolorystyczny w kompozycjach z innymi krzewami i bylinami. Dodatkową zaletą klonów ściętolistnych jest ich wysoka odporność na suszę i niesprzyjające warunki glebowe oraz zanieczyszczenia powietrza.

Strefa mrozoodporności 5b (-26/-23°C)

Hodowca: Andrzej Sienicki, Polska

Wprowadzenie na rynek: 2023 r.

Zgłaszający: Szkółka SZMIT, ul. Kwiatowa 18, 06-400 Pęchcin k. Ciechanowa

Pęcherznica kalinolistna (Physocarpus opulifolius) PANTHER

Nazwa hodowlana: ‘N5’ ^PBR

Odmiana o zaokrąglonym pokroju i bardzo ciemnym, niemal czarnym ulistnieniu, najciemniejszym wśród kultywarów dostępnych na rynku. Krzew jest gęsty, tworzy proste pędy pokryte ciemnobordową skórką, dorasta do wysokości 1,5-2 m. Wielkość liści jest podobna jak u odmian silnie rosnących. Jasnoróżowe kwiaty rozwijają się w maju, są pięknie wyeksponowane na tle ciemnych liści. Krzew o niedużych wymaganiach uprawowych, zarówno na etapie produkcji szkółkarskiej, jak i po posadzeniu na miejsce docelowe. Wysoka odporność na choroby i szkodniki, pełna mrozoodporność oraz tolerancja w stosunku do gleby i stanowiska dają szeroki potencjał zastosowania tej nowej odmiany w zieleni prywatnej i miejskiej.

Strefa mrozoodporności 4 (-34/-29°C)

Hodowca: Bert Verhoef, Holandia

Wprowadzenie na rynek: 2020 r.

Zgłaszający: Szkółki KUROWSCY, ul. Kurowska 105, 24-130 Końskowola

Różanecznik (Rhododendron) ‘Praděd’

Odmiana z grupy różaneczników wielkokwiatowych. Kwiaty jasnożółte z łososiowym odcieniem oraz kilkoma ciemnożółtymi plamkami, lejkowate, w pełni rozwinięte o średnicy 8 cm, zebrane na szczytach pędów w kuliste kwiatostany. Krzew kwitnie wcześnie, od końca kwietnia do połowy maja. Liście zimozielone, skórzaste, ciemnozielone, błyszczące. Podczas zimy pąki kwiatowe są pokryte kutnerem. Po 10 latach uprawy krzewy osiągają wysokość 1,2 m i szerokość 1,4 m. Odmiana odporna na mróz. Preferuje stanowiska półcieniste, gleby kwaśne, zasobne w próchnicę.

Strefa mrozoodporności 6a (-23/-21°C)

Hodowcy: Michal Severa, Dagmar Sekelezová, Republika Czeska

Wprowadzenie na rynek: 2022 r.

Zgłaszający: Gospodarstwo Szkółkarskie Anna CIEPŁUCHA-KOWALSKA, ul. Górna 50, 95-050 Konstantynów Łódzki

Tawuła japońska (Spiraea japonica) DOUBLE PLAY DOOZIE

Nazwa hodowlana: ‘NCSX2’ ^PBR

Odmiana z serii Double Play (wyróżniona złotym medalem podczas targów Plantarium Digital Expo 2020 – przyp. red.), charakteryzująca się ceglastym zabarwieniem młodych liści oraz intensywnym, różowoczerwonym kolorem kwiatów. Półkulisty krzew o zwartym pokroju dorasta do wysokości 90 cm. Młode liście i pędy są bordowe, ciemnoczerwone, po dojrzeniu stają się ciemnozielone. Kwiaty intensywnie czerwone, zebrane na szczytach jednorocznych pędów w dość duże, płaskie kwiatostany typu baldachogrona. Pręciki są wyraźnie dłuższe od płatków korony, nadają kwiatostanom lekki, puszysty wygląd. Kwitnienie bardzo obfite, trwa od przełomu wiosny i lata do wczesnej jesieni. Krzew łatwy w uprawie, tolerancyjny w stosunku do podłoża, odporny na mróz. Odmiana polecana na stanowiska słoneczne, o szerokich możliwościach zastosowania w zieleni publicznej oraz w ogrodach prywatnych. Wiosną wymaga silnego przycięcia.

Strefa mrozoodporności 4 (-34/-29°C)

Hodowcy: Thomas G. Ranney, Kultaran Chohan, USA

Wprowadzenie na rynek: 2017 r.

Zgłaszający: Szkółki KUROWSCY, ul. Kurowska 105, 24-130 Końskowola, Polska

Iglaste

Cis pospolity (Taxus baccata) ‘Kazimierz Nowak’ ^PBR

Polska odmiana o kolumnowym pokroju i ciemnozielonych igłach. W młodym wieku krzewy charakteryzują się wąskim pokrojem, ale z czasem rozrastają się na szerokość. Igły są ciemnozielone, łukowato wygięte, dość długie. Jest to takson męski, nie zawiązuje nasion. Krzew jest naturalnie gęsty i zwarty. Odmiana ta przełamuje stereotypy o powolnym wzroście cisów. Rośnie szybko, w wieku 5-6 lat przyrasta na wysokość nawet o 40 cm rocznie. Okaz 25-letni osiągnął 6 m wysokości. Tempo wzrostu jest wyraźnie szybsze od innych odmian kolumnowych, co jest główną cechą wyróżniającą tę odmianę. Krzew doskonale nadaje się do sadzenia w formie żywopłotów i szpalerów, zarówno formowanych, jak i naturalnych. Odmiana ta, szczególnie osobom niecierpliwym, pozwala szybko doczekać się okazałego żywopłotu. Krzewy dobrze prezentują się sadzone w grupach po 3-5 sztuk. Odmiana mrozoodporna, wytrzymała na zanieczyszczenia powietrza, w starszym wieku toleruje suszę. Kultywar twardy, wytrzymały i niezniszczalny, jak Kazimierz Nowak, jeden z najodważniejszych polskich podróżników-rowerzystów. Wymagania glebowe i co do stanowiska – jak dla gatunku.

Strefa mrozoodporności 5a (-29/-27°C)

Hodowca: Andrzej Kujawa, Polska

Wprowadzenie na rynek: 2023 r.

Zgłaszający: Szkółka BĄBLIN Andrzej Kujawa, Bąblin 16b, 64-607 Kiszewo

Cis pośredni (Taxus ×media) ‘Baby’ ^PBR

Polska odmiana o drobnych igłach i kompaktowym pokroju, nadaje się na niskie obwódki oraz średniej wysokości żywopłoty. W czasie wzrostu samoistnie zagęszcza się, tworząc zwarte krzewy. Od innych odmian odróżnia się krótszymi międzywęźlami i znacznie mniejszymi igłami. Ciemnozielone igły mają 1-2 cm długości i zaledwie 1,5-2 mm szerokości. Krzew rośnie relatywnie szybko i nawet przy minimalnym cięciu tworzy zwarte formy. Odmiana żeńska, zawiązuje nasiona w mięsistych, czerwonych osnówkach, chętnie zjadanych przez ptaki. Roślina tolerancyjna względem światła; dobrze rośnie zarówno w pełnym słońcu, jak i w cieniu. Wymagania glebowe przeciętne, choć preferuje gleby żyzne i przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne o odczynie obojętnym do lekko kwaśnego. Nie toleruje zalewania i nadmiaru wody. Jak wszystkie cisy, wytrzymuje warunki miejskie i jednocześnie oczyszcza powietrze z pyłów zawieszonych. Fantastyczna odmiana do małych ogródków, systematycznie cięta przez wiele lat utrzymuje określone rozmiary.

Strefa mrozoodporności 5b (-26/-23°C)

Hodowca: Joanna Szaniawska, Polska

Wprowadzenie na rynek: 2023 r.

Zgłaszający: ACROCONA Szkółki Drzew i Krzewów Ozdobnych Joanna Szaniawska, ul. Wilanowska 1, 05-509 Józefosław

Sosna czarna (Pinus nigra) ‘Merci’ ^PBR

Polska, karłowa odmiana sosny czarnej o kulistym pokroju. Rośnie powoli, po 10 latach uprawy osiąga średnicę około 0,6 m. Samoistnie tworzy idealną kulę, bez konieczności przycinania. Jej igły są krótkie, zielone i – w odróżnieniu od innych odmian sosny czarnej – miękkie w dotyku. Dobrze prezentuje się szczepiona na pniu. Odmiana ta preferuje stanowiska słoneczne, ale toleruje też półcień, dobrze rośnie na większości przeciętnych, przepuszczalnych gleb ogrodowych. Nadaje się do uprawy w donicach ustawianych na balkonach i tarasach oraz do sadzenia w ogrodach przydomowych, działkowych, na skalniakach.

Strefa mrozoodporności 5b (-26/-23°C)

Hodowca: Nikodem Nowaczyk, Polska

Wprowadzenie na rynek: 2023 r.

Zgłaszający: Szkółka NOWACZYK, Wyganów 1, 63-740 Kobylin

Żywotnik zachodni (Thuja occidentalis) GREAT STAR

Nazwa hodowlana: ‘GK01’ ^PBR

Polska odmiana, wyselekcjonowana jako mutacja odmiany ‘Smaragd’. Cechuje się: piramidalnym i bardzo gęstym pokrojem, soczyście zieloną barwą łusek pokrywających gałązki, która jest trwała zimą (gałązki nie robią się rude) oraz wolnym tempem wzrostu – rośnie o 50% wolniej w porównaniu z odmianą ‘Smaragd’. Doskonale nadaje się na niskie szpalery, żywopłoty oraz do nasadzeń pojemnikowych i jako samotnik. Najlepiej rośnie na glebach żyznych, na stanowiskach słonecznych. Jest w pełni odporna na mróz.

Strefa mrozoodporności 5b (-26/-23°C)

Hodowca: Wojciech Kapias, Polska

Wprowadzenie na rynek: 2022 r.

Zgłaszający: Gospodarstwo Rolno-Szkółkarskie Wojciech KAPIAS, ul. Główna 124, 43-230 Goczałkowice-Zdrój

Żywotnik olbrzymi (Thuja plicata) ‘Golden Whipcord’

Odmiana wyróżniająca się intensywnie żółtymi, nitkowatymi pędami i charakterystycznym, płaczącym pokrojem. Po 10 latach osiąga około 0,5 m szerokości i wysokości. Zaszczepiona na pniu, tworzy ozdobne przez cały rok drzewko o oryginalnej, parasolowatej, żółtej koronie. Sznurowate pędy i gałązki wyrastają ze środka krzewu, przewieszają się i zwieszają kaskadowo. Odmiana odporna na poparzenia słoneczne, krzew bez problemu może rosnąć w miejscach nasłonecznionych, wytrzymała na mróz. Jest łatwy w uprawie, preferuje gleby próchniczne, przepuszczalne. Polecany do ogródków przydomowych, na skalniaki. Dzięki swojemu złocistemu wybarwieniu świetnie prezentuje się w ozdobnych donicach ustawianych na tarasach i balkonach.

Strefa mrozoodporności 5b (-26/-23°C)

Hodowca: Wiel Linssen, Holandia

Wprowadzenie na rynek: 2022 r.

Zgłaszający: Szkółka NOWACZYK, Wyganów 1, 63-740 Kobylin

Źródło: Związek Szkółkarzy Polskich