ADOB

Z oferty tego przedsiębiorstwa do upraw tunelowych polecane są produkty z serii ADOB® Profit + Mikro Owoce i Warzywa. To produkt doceniany przez producentów, ponieważ jest niezwykle czysty, nadający się do fertygacji i nawożenia dolistnego. Zawiera makroelementy (NPK) wraz z mikroskładnikami schelatowanymi dwoma czynnikami chelatującymi (IDHA i DTPA), co stanowi o jego trwałości w systemach do fertygacji upraw warzywnych i sadowniczych. Nawóz ten zapewnia kompleksowe nawożenie. Jest szybko i bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie, o czym świadczy brak osadów i wytrąceń po sporządzeniu cieczy np. do opryskiwania dolistnego. Składniki pokarmowe zawarte w nawozie ADOB® Profit + mikro Owoce i Warzywa są szybko dostępne dla roślin, dzięki czemu już nawet przy małej dawce można uzyskać pożądany efekt nawożenia. W ofercie znajdują się 3 rodzaje tego nawozu o zróżnicowanej zawartości azotu, fosforu i potasu, tj. 18-18-18, 10-40-8 i 4-12-38. Warto dodać, że nawozy firmy ADOB takie jak ADOB® Bor oraz wybrane mikroelementowe chelatowane czynnikiem IDHA uzyskały niedawno certyfikat do upraw ekologicznych wydany przez IUNG w Puławach.

Agrarius

Wraz z nowym sezonem firma wprowadza na rynek unikatowy i silnie działający produkt pod nazwą POWERCOP. Jest on oparty na aminokwasach z glonów morskich Ascophyllum nodosum, zawiera potas, wapń i magnez oraz nowoczesne, wysoce aktywne kwasy humusowe, a także substancji organiczno-mineralne. Laminaryna i kwas alginowy działają antystresowo, wzmacniająco i regenerująco. Głównym zadaniem preparatu jest stymulacja rozwoju systemu korzeniowego roślin, zwłaszcza włośników na początkowym etapie rozwoju roślin. Wpływa to na aktywniejsze pobieranie składników pokarmowych, lepsze odżywienie roślin i w konsekwencji wyższe plony. Zwiększa odporność na czynniki biotyczne (występowanie agrofagów) i abiotyczne, np. susza, wysokie temperatury i chłody. Przyspiesza regenerację po wystąpieniu stresowych warunków. Zastosowana nowoczesna technologia CIT stanowi o niezwykle szybkim wnikaniu preparatu do komórek i translokacji w roślinach. Nawóz mineralno-organiczny POWERCOP dostępny w formie sypkiej i płynnej jest rekomendowany do nawożenia dolistnego upraw już od początkowej fazy wzrostu (faza 2-4 liści). Szczególnie polecane jest stosowanie na rozsadę warzyw. najlepiej 2-3 dni po posadzeniu na miejsce stałe.

Agrosimex

Sztandarowym produktem przedsiębiorstwa, który podczas Targów zdobył wyróżnienie kapituły prof. Pieniążka jest organiczny środek poprawiający właściwości gleby Rhizosum N Plus. W swoim składzie zawiera bakterie Azotobacter salinestris (szczep CECT9690 – wyselekcjonowany przez hiszpańską firmę Ceres Biotics). Szczep ten jest wysoce skuteczny w wiązaniu azotu atmosferycznego z powietrza przy pomocy enzymu nitrogenazy. Działa na kilku płaszczyznach, jako:

• Endofit dolistny: kolonizuje powierzchnię liścia i tkanki wewnętrzne
• Endofit korzeniowy: kolonizuje powierzchnię korzenia i tkanki wewnętrzne
• Ryzosfera: kolonizuje obszar wokół systemu korzeniowego

Rhizosum N plus można zastosować w formie opryskiwania gleby lub poprzez fertygację, w wyniku zabiegu bakterie zasiedlają glebę i system korzeniowy roślin. Z kolei w formie zabiegu dolistnego bakterie działają bezpośrednio dostarczając azot przez liście. Zaletą tych bakterii jest to, że w przypadku nadmiaru azotu przechodzą w stan spoczynku, a później gdy zostanie on wykorzystany wznawiają jego wiązanie. Wyjątkową zaletą tych bakterii jest działanie w szerokim zakresie temperatur, tj. 4-35°C. Średnio wiążą 50-70 kg, jednak w sprzyjających warunkach glebowych, co też zostało potwierdzone w badaniach, wartość ta może przekraczać 100 kg/ha. Pozwala to w znacznym stopniu na ograniczenie kosztów związanych z nawożeniem azotem. Najlepsze efekty uzyskuje się przy aplikacji dolistnej i doglebowej  , bo wtedy w pełni wykorzystywany jest potencjał  bakterii Azotobacter salinestris.  Przy stosowaniu doglebowym niezmiernie ważne jest aby pH gleby było >5,5, wtedy bakterie szybko się namnażają i mają największą sprawność w wiązaniu azotu. Na glebach ubogich w próchnicę do opryskiwania preparatem Rhizosum N plus warto dodać  Rosahumus 3-6 kg/ha  przy aplikacji doglebowej lub 300 g/ha przy nawożeniu dolistnym. Oprócz wiązania azotu bakterie Azotbacter salinestris  produkują hormony roślinne – auksyny, gibereliny i cytokininy, dodatkowo stymulując wzrost roślin. Zalecana dawka preparatu to zaledwie 25 g/ha podczas pojedynczego opryskiwania przed sadzeniem rozsady (np. kapusty) lub po okresie 2 tyg. po posadzeniu.

Do upraw pod osłonami polecany jest stymulator wzrostu Maral zawierający kompleks Ryzea, na który składają się ekstrakty z glonów morskich: Ascophyllum nodosum, Laminaria digitata i Fucus ssp. Preparat zawiera też m.in. fitohormony i kwas alginowy. Na szczególną uwagę zasługuje bardzo wysoka koncentracja fenylopropanoidów – prekursorów w kwasu salicylowego, stymulującego odporność roślin na stresowe warunki termiczne w wyniku przyspieszenia zamykania aparatów szparkowych, dzięki czemu rośliny tracą mniej wody. Ponadto związki te zapobiegają zaburzeniom w syntezie chlorofilu,  w związku z czym preparat Maral jest zalecany do stosowania dolistnego w okresie intensywnego wzrostu roślin w dawce 0,75-1,5 l/ha lub poprzez fertygację w dawce 2-3 l/ha.

Na stoisku Agrosimex było w tym roku bardzo tłoczno, m.in. za sprawą wyróżnionego preparatu Rhizosum N plus podczas konkursu kapituły prof. Pieniążka (TSW, fot. P. Bucki)

Agro-Sorb

Firma ma w ofercie aktywne aminokwasy lewoskrętne pochodzące z hydrolizy enzymatycznej (18 wolnych aminokwasów) dostępnych w biostymulatorach Agro-Sorb Folium i Radiculum oraz serii nawozów biostymulujących L-Amino+. Do upraw szklarniowych i tunelowych zalecane jest stosowanie Agro-Sorb Radiculum. To biostymulator do wspomagania rozwoju systemu korzeniowego, bardzo dobrze sprawdza się przy wczesnych nasadzeniach, kiedy panuje jeszcze niska temperatura i pojawia się problem z pobieraniem niektórych składników pokarmowych, głównie fosforu. Zastosowany na rozsadę przyspiesza proces ukorzeniania po posadzeniu na miejscu stałym. Można go stosować podlewając lub poprzez namoczenie bryły korzeniowej rozsady na dzień lub dwa przed sadzeniem na miejsce stałe. Z kolei L-Amino+Ca to nawóz biostymulujący do stosowania dolistnego i dokorzeniowego w celu uzupełniania niedoborów wapnia. W uprawie warzyw ma za zadanie głównie chronić przed suchą zgnilizną wierzchołków owoców (ang. BLOSSOM END ROT). Gros producentów podaje ten preparat dolistnie, a część wraz z pożywką. Wartością dodaną jest możliwość łączenia tych preparatów z fungicydami, insektycydami oraz nawożeniem mikro- i makroelementami.

Podczas Targów TSW firmę Agro-Sorb reprezentowali od lewej Joanna Płóciennik i Radosław Łaźny (TSW, fot. P. Bucki)

Amagro

Przedsiębiorstwo proponuje Megafol – unikatowy biostymulator roślinny i aktywator wzrostu. Zawiera cztery grupy składników takie jak: aminokwasy i proteiny, betainy, witaminy oraz naturalne hormony roślinne, np. auksyny i gibereliny. Wykazuje działanie przeciwstresowe w przypadku zasolenia, suszy, upałów czy chłodów i innych niekorzystnych czynników środowiskowych. Ułatwia pobieranie składników pokarmowych z nawozów, przy czym warto dodać, że Megafol może być stosowany zarówno łącznie z nawozami, jak i pestycydami (zwiększa ich skuteczność i szybkość działania). Zawarte w preparacie hormony roślinne sprzyjają intensywnemu wzrostowi i rozwojowi roślin, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie jak najlepszych efektów produkcyjnych. W uprawach warzyw pod osłonami należy stosować Megafol co 10-15 dni w dawce 2-3 l/ha.

Zalety stosowania preparatu Megafol przedstawił Ryszard Marczak z firmy Amagro (TSW, fot. P. Bucki)

Cosmocel

Z ciekawych propozycji firmy na najbliższy sezon do upraw pod osłonami Paweł Kloc poleca m.in. biostymulator Rootex, do fertygacji. Ma on bardzo silne działanie stymulujące roślinę do rozbudowy systemu korzeniowego i tworzenia nowych włośników. Jest polecany w czasie produkcji rozsady i sadzonek – młode rośliny mają dużo silniejsze pędy, lepszy pokrój i lepsze wyrównanie poszczególnych partii. Bardzo dobre efekty przynosi stosowanie preparatu także podczas dalszej uprawy na miejscu stałym. Jak wyjaśniał specjalista Rootex stymuluje wydzielanie kwasu cytrynowego wraz z wydzielinami korzeniowymi, dzięki czemu poprawia się chelatacja składników, a przez to lepsze jest pobieranie składników pokarmowych zablokowanych w glebie z powodu nieodpowiedniego odczynu podłoża. W ten sposób można np. odblokować dużo fosforu. Ten produkt jest polecany do upraw w glebie, ale ma także zastosowanie w uprawach bezglebowych, także na podłożach inertnych. – Testowaliśmy Rootex w uprawach pomidorów w wełnie mineralnej (regularna aplikacja co 2 tygodnie), widoczny były silny przyrost systemu korzeniowego. W uprawach w glebie czy w kokosie po zastosowaniu preparatu także obserwujemy korzystny wpływ na system korzeniowy, mocniejsze rośliny, które nie tracą turgoru w czasie upałów, poprawia się także zawiązywanie owoców – wyjaśniał P. Kloc.

Biostymulator Rootex polecali przedstawiciele firmy Cosmocel – od lewej Karol Majchrowski, Paweł Kloc, Dario Bittoni (Włochy), Ezequiel Gual (Hiszpania) oraz firmy Osadkowski Sp. z o.o (z prawej Artur Śliz), TSW, fot A. Wize

Chemirol

W ofercie przedsiębiorstwa znajdują się m.in. dwa preparaty mikrobiologiczne na bazie pożytecznych bakterii z rodzaju Bacillus. Bakto G-Stop to produkt, w którym zawarte bakterie Bacillus amyloliquefaciens DW1A oraz B. subtilis DW2S zasiedlają system korzeniowy roślin, łodygi i liście, dzięki czemu konkurują one o niszę ekologiczną z patogenami. Ponadto wytwarzają one związki, które stymulują prawidłowy rozwój roślin i zwiększają odporność na stres. Poleca się jego stosowanie doglebowo lub dolistnie w dawce 1 l/ha. Z kolei Bakto ProFOS jest oparty na bakteriach Bacillus megaterium, a jego działanie polega na przetwarzaniu niedostępnych form fosforu zapasowego do dostępnej dla roślin formy H₂PO₄. Wykorzystanie bakterii fosforowych pozwala na wykorzystanie dostępnych zasobów fosforu i na zaoszczędzenie na nawożeniu. W doświadczeniu przeprowadzonym na UP w Poznaniu w 2022 roku produkt uwolnił średnio ponad 132 kg/ha fosforu na glebach z 8 różnych lokalizacji. Preparat należy zastosować w dawce 1 l/ha w 150-200 l wody przed zabiegami mechanicznymi lub we wczesnych fazach rozwojowych roślin. Obydwa preparaty zawierają bakterie w formach przetrwalnikowych, czyli można je łączyć z nawożeniem dolistnym oraz środkami ochrony roślin. Są dopuszczone do stosowania w rolnictwie ekologicznym.

Ecoferti

Jednym z rekomendowanych preparatów jest płynny nawóz organiczny Idrogrena na bazie poliamin, naturalnych antystresantów. Stymuluje układ odpornościowy wraz ze zwiększeniem produkcji fitoaleksyn przez rośliny. Środek przyspiesza regenerację po wystąpieniu czynników stresowych, np. przegrzaniu, a roślina odciążona od wytwarzania poliamin może skoncentrować się na budowaniu plonu wysokiej jakości. Warto dodać, że nawóz ten aplikowany z pestycydami ułatwia ich pobieranie, a jako dodatek do zabiegów herbicydowych wzmacnia efekt niszczący. Do upraw warzyw w szklarniach i tunelach należy zacząć go stosować przed kwitnieniem i podawać do końca cyklu w dawce 5-6 l/ha (dolistnie) lub od momentu zalewania mat w dawce 5-8 l/ha, każdorazowo dodawać do zbiornika nawozowego B i aplikować w formie fertygacji. Z kolei Grand Ferti to stymulator wzrostu o szerokim składzie. Zawiera m.in. kompleks aminokwasów, rozpuszczalne kwasy humusowe, ekstrakt z glonów brunatnych, kwasy organiczne, witaminy i szczególnie ważny w okresie około kwitnienia kwas foliowy, wspomagający podziały komórkowe. Efektem stosowania tego preparatu jest stymulacja rozwoju wegetatywnego, większy i wyrównany plon handlowy. W uprawach pod osłonami na matach zaleca się fertygację od początku kwitnienia do końca zbiorów w dawce 2-3 l/ha, każdorazowo dodaje się go do zbiornika nawozowego A.

Firmę Ecoferti reprezentował Dawid Janiak, który polecał m.in. do nawożenia nawóz organiczny Idrogrena (TSW, fot. P. Bucki)

Fructus

W portfolio firmy znajdują się m.in. wieloskładnikowe nawozy mineralne z serii Fructus Professional przeznaczone do fertygacji i dokarmiania dolistnego. Mają one zróżnicowaną zawartość azotu, fosforu i potasu, tj. N : P : K jaj 20 : 20 : 20;  12 : 12 : 36 oraz 11 : 52 : 8. Wszystkie nawozy zawierają tę samą ilość mikroelementów (B, Cu, Fe, Mn, Mo, Zn). Są przeznaczone do nawożenia roślin uprawianych tradycyjnie w glebie lub w podłożach typu wełna mineralna czy włókno kokosowe, najlepiej gdy są aplikowane w formie roztworu wodnego. W aplikacji dolistnej poleca się je stosować w stężeniu 0,5-0,6%, a przy nawożeniu poprzez fertygację stosować stężenie roztworu w granicach 0,1-0,2% (1-2 kg w 1000 l wody). Nawozy są dostępne w opakowaniach 2,5 i 10 kg.

Tomasz Baczewski (z lewej) i Łukasz Olender promowali nawozy wieloskładnikowe Fructus Professional (TSW, fot. P. Bucki)

Gaïago

Firma działająca na rynku polskim od ubiegłego roku ma w ofercie preparaty doglebowe mające za zadanie regenerować glebę (motto firmy „człowiek żyje, kiedy żyje gleba”). Świetnie sprawdzają się w gospodarstwach o jednym profilu, w tym w uprawach w pomieszczeniach, gdzie są one prowadzone niejednokrotnie na tej samej glebie bez optymalnego zmianowania. Jednym z polecanych preparatów, który ma za zadanie odbudowywać materię organiczną jest Nutrigeo. O jego innowacyjności stanowi silne wspieranie rozwoju saprofitycznej flory grzybowej wpływającej na rozluźnienie gleby. Rozwój grzybni sprzyja tworzenia i utrzymaniu mikroporowatości i tym samym tworzeniu mikroagregatów glebowych. W wyniku rozwoju populacji grzybów następuje zarówno mineralizacja, ale przede wszystkim humifikacja i stabilizacja próchnicy. Grzyby przetwarzają materię organiczną w trwały kompleks, którego okres półtrwania może wynieść nawet 50 lat. Preparat w bardzo dużym stopniu reaktywuje zdolność sekwestracji węgla w glebie, w związku z czym dobrze wpisuje się w program węglowy i strategię Europejskiego Zielonego Ładu. Nutrigeo jest zalecany do stosowania na glebę o minimalnej temperaturze 6°C  dwukrotnie w ciągu roku: wiosną i jesienią po zbiorach.

Kamila Załęcka-Dusza z firmy Gaiago zachęcała do stosowania preparatów regenerujących glebę, np. Nutrigeo (TSW, fot. P. Bucki)

Grupa INCO

Przedsiębiorstwo oferuje m.in. innowacyjny nawóz płynny Fosfor + Potas, który jest polecany do nawożenia bez rozcieńczania (stanowi alternatywę dla nawozów granulowanych PK), dolistnego lub do aplikacji poprzez fertygację. Zaletą nawozu jest to, że można go stosować pogłównie, i że jego przyswajalność jest natychmiastowa, toteż świetnie sprawdzi się również w przypadku stosowania interwencyjnego. Pozwala to na podawanie nawozu w fazach wzrostu roślin, w których występuje największe zapotrzebowanie na te makroelementy, dzięki czemu unika się ich strat. Zawiera 11% P₂O₅ i 5% K₂O. Do stosowania dolistnego w uprawie warzyw proponowana dawka wynosi 5-10 l/ha, a do podawania doglebowego średnio 300-400 l/ha – zależnie od gatunku. Z kolei nawóz Organiczno-Mineralny z Siarką powstał ze zmieszania granulowanego obornika kurzego z podłożem popieczarkowym i nawozami mineralnymi. Połączenie części mineralnych z organicznymi jest bardzo dobre, ponieważ pierwsze z nich działają bezpośrednio po zastosowaniu, z kolei część organiczna z pewnym opóźnieniem, czego efektem jest długotrwałe odżywienie roślin. Na szczególna uwagę zasługuje duża zawartość siarki (min. 20%) w nawozie, a także jego cena – porównywalna do cen granulowanego obornika.

Grupę INCO reprezentował Ryszard Przybylski zwracając uwagę na korzyści wynikające ze stosowania Nawozu Organiczno-Mineralnego z siarką (TSW, fot. P. Bucki)