Przejście z gruntu do tuneli

Jak informował Krzysztof Sak, w reprezentowanym przez niego gospodarstwie uprawa maliny w tunelach zaczęła się w 2010 r. Wcześniej, od lat 80-90. ub. w. dominowała uprawa polowa. Pierwsze maliny w tunelach rosły w gruncie, a od 2016 r. – są uprawiane w donicach, w specjalnych substracie.

Do uprawy w tunelach, w kokosie, najczęściej polecane są sadzonki długopędowe (long-cane). Tylko one mogą zagwarantować plantatorowi owocowanie w roku sadzenia. W przypadku posadzenia sadzonek mniejszych, typu plug, okres wzrostu do momentu owocowania jest dłuższy. Jak mówił prelegent, wymagają one całego sezonu, aby mogły zaowocować w drugim roku od założenia nasadzenia.

Odmiany maliny z odpornościami

Krzysztof Sak potwierdził także opinię, że w ostatnich latach spada liczba wprowadzanych na rynek nowych odmian maliny w typie floricane (owocujących na pędach dwuletnich). W tej grupie w testach jest kilka odmian, w tym np. Cacase Harvest czy Glen Carron. Pierwsza z nich to efekt amerykańskiej hodowli. Mowa o Cascade Harvest, która nadaje się do zbioru maszynowego, z uwagi na skoncentrowane dojrzewanie owoców. Wzrost krzewów jest silny, owoce są duże, atrakcyjne, ciemne, ale o dobrym smaku. Odmianę charakteryzuje dobra odporność na patogeny glebowe i tolerancja na wirus krzaczastej karłowatości maliny (RBDV).

Druga – Glen Carron – to odmiana szkocka wysoko oceniana głównie ze względu na gen odporności na większość biotypów mszycy malinowej Amphorophora idaei. Dodatkowo zaletą jest także odporność na choroby, w tym na przypąkowe zamieranie pędów maliny i szarą pleśń. Charakteryzuje ją dość silny wzrost rośliny, a licznie wytwarzane pędy są bezkolcowe. Nadaje się do uprawy tunelowej w glebie lub w podłożu kokosowym. Owocuje na początku lipca, owoce są słodkie (o niskiej kwasowości), stożkowate i z wysokim połyskiem.

Krzysztof Sak (fot. D. Łabanowska-Bury)

Przetestowane i ocenione odmiany maliny

Sapphire to odmiana klubowa Berry World. Jest możliwość produkcji owoców tej odmiany w Polsce,  ale obowiązuje wniesienie adekwatnych opłat na rzecz hodowcy. Owoce są atrakcyjne, duże, dobrze wyeksponowane na krzewie, ale krzewy wymagają bardzo precyzyjnego nawadniania – najlepiej sterować dostarczaniem wody automatycznie.

W testach była odmiana Kwanza, której plonowanie przy podwójnym zbiorze zostało ocenione na 1000 g/pęd, a 99% owoców było kwalifikowanych do I klasy jakościowej – owoce klasy premium. Pokrój roślin tej odmiany jest otwarty, owoce dobrze widoczne, łatwe do zbioru. Owoce są atrakcyjne, jasnoczerwone, bardzo trwałe. K. Sak radził tę odmianę uprawiać na zbiór pojedynczy, z sadzonek long cane.

Amerykańska odmiana Ovation nadaje się do wszystkich typów produkcji. Przy podwójnym zbiorze owocuje na poziomie 1219 g/pęd, a 97% owoców jest w klasie I. Owoce o średniej masie 5,5 g są kuliste, trwałe w obrocie, o dobrym smaku. Ovation nadaje się do uprawy w gruncie i w substracie.

Kilka odmian jesiennych (owocujących na pędach jednorocznych), jak Castion, Deauvile, Versailles było testowanych w Polsce kilka lat temu, właśnie na zbiór jesienny. Z badań wynika, że dynamika plonowania i wielkość plonu jest w ich przypadku podobna, jak u odmiany Enrosadira – przekazał K. Sak.

Odmiana Paris (hodowca Marrionett) wytwarza owoce duże, o masie 5-6 g, stożkowe, lekko kuliste. Są jasne, aromatyczne, o dobrej jędrności i trwałości i dobrze wyeksponowane na krzewie. Zbiór jest skoncentrowany – w ciągu 4 tygodni zbiera się 80% produkcji.

Kolejna francuska odmiana Versailles wytwarza bardzo duże owoce o masie 10-12 g, o zbalansowanym smaku. Pędy są sztywne, bez kolców, a kształt krzewu jest zbliżony do Tulameena. W przypadku zakładania uprawy z sadzonek long cane zbiór jest jednokrotny.

Krzewy odmiany Deauvile produkują owoce atrakcyjne, stożkowe, z połyskiem. Ich cechy to duża jędrność i dobra trwałość po zbiorze. Odmiana przez prelegentów jest polecana do uprawy z sadzonek long cane, bo w przypadku plonowania z pędów tegorocznych zbiór odbywa się tylko z górnych części pędów

Nowa odmiana włoskiej hodowli – firmy Berryplant – to Optima. Przy zbiorze podwójnym plonuje na poziomie nawet 1661 kg/ pęd, ale większość plonowania przypada na zbiór z pędów long cane. 99% owoców w klasie I. Optima na pędach tegorocznych owocuje późno. Owoce są duże, jędrne, nieco tylko ciemniejsze od owoców odmiany Enrosadira. Optima charakteryzuje się dobrą tolerancją na rdzę maliny, rzadko jest także zasiedlana przez przędziorki. D. Daniłkiewicz polecał tę odmianę raczej na zbiór pojedynczy z long cane.

Dr Dariusz Daniłkiewicz (fot. D. Łabanowska-Bury)

Odmiany maliny w badaniach

W firmie Agronom Plant testowane są także wszystkie najnowsze klony od zagranicznych i krajowych hodowców. Wśród nich są Nobility, Easy Rock oraz Easy Star. Badane są także holenderskiej hodowli  klony Advanced Berry Breeding: ABB 128 (początek zbiorów 103 dni po posadzeniu z sadzonki plug, po 150 dniach – 50% zbiorów, 96% owoców w klasie I, owoce łatwe do zbioru, dobrze wyeksponowane); ABB132 (początek zbiorów 96 dni po posadzeniu, połowa zbioru – 127 dni, plon na poziomie 913 g/pęd, 97% owoców w klasie I, wysoka trwałość owoców, jasne); ABB135 (owoce w klasie premium, aż 98% w klasie I, owoce bardzo atrakcyjne, jasnoczerwone, bardzo łatwe w zbiorze). Z krajowej hodowli w testach jest klon spółki Niwa Hodowla Roślin Jagodowych – N14902 plonujący na poziomie 1355 g/pęd. Początek zbiorów następuje 96 dni po posadzeniu. Klon nadaje się do wszystkich typów produkcji.