Podstawowe informacje o uprawie

W gospodarstwie prowadzonym przez pana Mirosława Dominika powierzchnia uprawy pod osłonami wynosi 1,2 hektara. Niecały hektar zajmuje szklarnia typu Venlo, o wysokości słupa 3,5 m, a na powierzchni 3 tys. m2 ogórki uprawiane są w tunelu foliowym. Na całej powierzchni w pierwszym nasadzeniu znajduje się odmiana Pacto F1, już od 5 lat M. Dominik wybiera ją na ten termin uprawy, głównie ze względu na wysoki i dobrej jakości plon wczesny, na którym producentom zależy najbardziej. W późniejszych miesiącach uprawy, gdy są lepsze warunki świetlne, ogórki uzyskiwane wówczas już z bocznych pędów są zwykle dłuższe niż te, zbierane z pędu głównego w pierwszych tygodniach plonowania.

Producent sam produkował rozsadę – nasiona ogórków wysiewał 29 grudnia, rozsada była sadzona 16 stycznia na matach wełny mineralnej Grotop Master, w zagęszczeniu 2,5 rośliny na metr kwadratowy. EC pożywki użytej do zalewania mat wynosiło 2,6 mS/cm, później zwiększano je maksymalnie do 3 mS/cm. Większość nawozów używanych do sporządzania pożywek pochodzi z firmy Azelis (Pioner „Czerwony”, Pioner Mikro Plus i Resistim). W matach sprawdzane są regularnie wartości EC i pH, w razie potrzeby wykonywane są analizy podłoża. Rośliny są także dokarmiane dwutlenkiem węgla – na początku jego stężenie utrzymywano na poziomie 500 ppm, w ostatnich dniach wynosiło ono 800 ppm.

Mrozy i zróżnicowanie temperatury

Mirosław Dominik zwracał uwagę, że w czasie produkcji rozsady pogoda była niemal wiosenna, było nawet za ciepło jak na produkcję rozsady i rośliny wyciągały się. Wkrótce po posadzeniu ogórków w szklarni rozpoczęły się jednak silne mrozy, które trwały przez 3 tygodnie i trzeba było walczyć o utrzymanie uprawy. Mimo, że w szklarni jest kurtyna ograniczająca straty ciepła jeden piec miałowy nie dawał rady utrzymywać odpowiedniej temperatury w szklarni. Konieczne było uruchomienie dodatkowo pieca mazutowego (który kiedyś był używany jako główne źródło ciepła), mimo że paliwo to jest bardzo drogie – za „beczkę” trzeba było zapłacić 80 tys. zł. Problemem było jednak nie tylko utrzymanie w szklarni temperatury na odpowiednim poziomie, ale także duże zróżnicowanie wartości temperatury wewnątrz, tworzyły się zastoiska zimna – im większy mróz na zewnątrz, tym większe były różnice w rozkładzie temperatury w obiekcie – z jednej strony szklarni było np. 23C, z drugiej – 16-17C. W szklarni pana Mirosława nie ma wentylatorów, ale podobne problemy, może w nieco mniejszym stopniu, występowały również w obiektach wyposażonych w wentylatory. Przy zewnętrznej temperaturze dochodzącej do mniej więcej minus 10C nie było takiego zróżnicowania temperatury wewnętrznej, problem ten nasilał się przy silniejszym mrozie. Ogórki przetrwały trudne warunki i w czasie dnia otwartego uprawa prezentowała się dobrze, w ocenie M. Dominika w ubiegłym roku, gdy pogoda bardziej sprzyjała uprawie, plantacja o tej porze roku była jednak w znacznie lepszej kondycji.

Pielęgnacja i ochrona biologiczna

Na początku uprawy z pędu głównego do 7 węzła usuwane były zawiązki i pędy boczne, a powyżej pozostawiano małe zawiązki, a gdy rośliny dorosły do drutów pozostawiano 2 lub 3 pędy. Po ich przewieszeniu za drut cięto je za drugim węzłem. Pacto F1 zaczęło plonować 18 lutego, do czasu ubiegłotygodniowego dnia otwartego w gospodarstwie państwa Dominików zebrano już plon z pędów głównych i rozpoczynano zbiór owoców z pędów bocznych. Wiosenna uprawa ogórków kontynuowana jest przeważnie do 29 czerwca, później producent sadzi rozsadę pomidorów (Admiro F1), ponieważ w jesiennym cyklu uprawy łatwiej jest wyprodukować pomidory, których uprawa nie wymaga tak dużych nakładów energetycznych.
W uprawie prowadzone jest ochrona biologiczna – według zaleceń pani Renaty Zawady z firmy RolSpec. Entomofagi (m.in. Phytoseiulus persimilis, Amblyseius swirskii) wykorzystywane są głównie do zwalczania przędziorków, preparaty zawierające te pożyteczne organizmy wykładane są, gdy zauważone zostaną pierwsze ogniska przędziorków – w tym roku pojawiły się one już na początku marca i jak dotąd szkodniki są kontrolowane wyłącznie „biologią” i nie rozprzestrzeniły się na nowe obszary.

W celu uchronienia plantacji przed rozwojem chorób odglebowych producent regularnie podaje Resistim oraz preparat biologiczny Trianum (w którego skład wchodzi Trichoderma harzianum), używany w tej uprawie już od kilku lat. Pierwsza dawka Trianum podawana jest na początku uprawy, druga po 3-4 tygodniach, i po następnych kilku tygodniach trzecia – i zwykle ostatnia.

Ceny

Jak stwierdził pan Mirosław ceny ogórków zmieniają się ostatnio niemal tak nieprzewidywalnie, jak pogoda i trudno przewidzieć jak będą się kształtować w najbliższych tygodniach. Na początku zbiorów, 18 lutego, ogórki udawało się sprzedawać po 8-9 zł/kg. W ubiegłym tygodniu ceny oferowane przez hurtowników wynosiły 5 – 6, 5 zł/kg, a nawet 7 zł.kg. Największą konkurencję dla polskich ogórków stanowią te importowane z Hiszpanii – tanie i nienajlepszej jakości, na szczęście w tym roku w ocenie pana Mirosława jest ich stosunkowo mało na rynku. Pojawiają się także górki holenderskie – te są jednak dobrej jakości i ich ceny są dość wysokie więc nie powodują drastycznego obniżenia poziomu cen na rynku. Z rozmów z ogrodnikami uczestniczącymi w spotkaniu wynikało również, że pojawiły się także tanie ogórki tureckie – sprowadzone dla jednej z sieci handlowych i oferowane w promocyjnych cenach, co nie pozostaje bez wpływu na sytuację na rynku tych warzyw.

Przykładowe ceny ogórków z rynków hurtowych z czwartku 16 marca:

Warszawa – ogórki polskie, sałatkowe: 7,30-8,00 zł/kg
Katowice –    ogórki polskie, sałatkowe: 6,20-6,80 zł/kg
                     ogórki polskie, brodawkowe: 12-14 zł/kg
Kraków –      ogórki polskie, sałatkowe: 6,00-6,50 zł/kg