Objawy białej plamistość liści truskawki 

Początkowo na liściach widoczne są brunatne, drobne i okrągłe plamy. Z czasem plamy powiększają się do 6 mm, stają się owalne, jasnoszare, z brunatnoczerwoną obwódką. Przy silnym porażeniu plamy łączą się ze sobą i obejmują coraz większą powierzchnię liścia, prowadząc do zamierania jego części. Rośliny mają zahamowany wzrost, są osłabione.

Plamy mogą być widoczne na innych nadziemnych częściach rośliny, m.in. na działkach kielicha, ogonku liściowym, rozłogach. Grzyb Mycosphaerella fragariae rozwija się także na owocach. Porażone nasiona czernieją a wokół nich powstają suche, nekrotyczne, pojedyncze lub liczne brązowoczarne plamy. Owoce tracą wartość handlową.

Przy wysokiej wilgotności w miejscach porażenia pojawia się delikatny, szary nalot trzonków i zarodników konidialnych grzyba.

W początkowej fazie rozwoju choroby drobne, brunatne plamy na liściach, mogą być mylone z czerwoną plamistością liści truskawki (Diplocarpon earliana).

Objawy czerwonej plamistości liści truskawki

Charakterystyczne objawy w postaci drobnych, nieregularnych, brunatnopurpurowych plam widoczne są najczęściej na dobrze rozwiniętych, zewnętrznych liściach. Plamy stopniowo powiększają się, liście z czasem żółkną, czerwienieją i zamierają. Na górnej stronie liścia, w miejscu plam (głównie w środkowej części) tworzą się drobne, ciemne, spłaszczone wzniesienia. Choroba prowadzi do silnego uszkodzenia liści, zahamowania ich wzrostu, a nawet masowego zamierania roślin.

Czerwonobrunatne plamy mogą występować także na działkach kielicha, ogonkach liściowych i szypułkach owoców, powodując zamieranie zainfekowanych części roślin.

W początkowej fazie rozwoju choroby plamy na liściach, mogą być mylone z objawami białej plamistość liści (Mycosphaerella fragariae). Objawy powodowane przez Diplocarpon earliana (w postaci czerwienia i zamierania liści truskawki) mogą być mylone z naturalnym procesem wchodzenia roślin w okres spoczynku.

Objawy czerwonej plamistość liści truskawki (fot. Rasbak, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons)

Rozwój patogenów wywołujących plamistości liści

Sprawca białej plamistość liści (Mycosphaerella fragariae), jak i  czerwonej plamistości liści truskawki (Diplocarpon earliana) zimuje w postaci grzybni na porażonych szczątkach liści. W trakcie sezonu patogeny rozprzestrzeniają się za pomocą zarodników konidialnych przenoszonych wraz z deszczem i kroplami wody.

Biała plamistość liści rozwija się najlepiej podczas wilgotnej i ciepłej pogody (15-25⁰C), na roślinach uprawianych w dużym zagęszczeniu. Rozwojowi czerwonej plamistości liści sprzyja temperatura 20-25⁰C.

Lustracja, profilaktyka i zwalczanie

Lustracje na obecność białej plamistość liści należy wykonywać wiosną przed i po kwitnieniu oraz po zbiorach owoców. Oceny zdrowotności truskawek dokonuje się na 400 roślinach/liściach (4 × 100 z różnych miejsc plantacji). W uprawach pod osłonami nawet niewielkie porażenie wiosną (poniżej 1%) może doprowadzić do masowego rozprzestrzenienia się choroby i znacznych strat w plonie.

W przypadku czerwonej plamistość liści lustrację roślin należy prowadzić przez cały sezon uprawy – od posadzenia roślin (jesienią lub wiosną) do okresu po zbiorach owoców.

Do działań profilaktycznych zalicza się:

• zakładanie plantacji ze zdrowych i kwalifikowanych sadzonek truskawek
• unikanie nadmiernego zagęszczenia roślin
• koszenie liści po zbiorze i dokładne usunięcie resztek roślin z plantacji.

Odmianami truskawki stosunkowo mało podatnymi na białą i czerwoną plamistość liści są m.in.: ‘Elsanta’, ‘Sonata’, ‘Grandarosa’.

Zabiegi przeciwko białej plamistość liści należy wykonywać przed i w czasie kwitnienia roślin. Przy dużym nasileniu choroby należy wykonać także 1 lub 2 zabiegi po zbiorze owoców. W uprawach truskawki do walki z chorobą polecane są środki zawierające substancje czynne:

• tetrakonazol (np. Domark 100 EC)
• piraklostrobina + boskalid (np. Signum 33 WG)
• fluopyram, trifloksystrobina (np. Luna Sensation 500 SC)
• azoksystrobina + difenokonazol (np. Scorpion 325 SC)
• trifloksystrobina (np. Zato 50 WG)

Preparaty Polyversum WP (Pythium oligandrum) i Vaxiplant SL/Nutivax (laminaryna) ograniczają występowanie plamistości liści truskawek.

W praktyce biała plamistość liści jest zwalczana także, jeśli stosowane są fungicydy przeciw szarej pleśni czy też mączniakowi prawdziwemu.

Obecnie brak jest zarejestrowanych chemicznych środków do ochrony przed czerwoną plamistością liści truskawki. Chorobę ograniczają niektóre fungicydy stosowane do zwalczania białej plamistości liści truskawki i szarej pleśni.