Halyomorpha halys to pluskwiak różnoskrzydły, który należy do rodziny tarczówkowatych (Pentatomidae). W Polsce jest opisywany od kilku sezonów jako tarczówka marmurkowata. Szkodnik pochodzi z Azji, z takich krajów, jak Chiny, Japonia, Korea Północna i Południowa, Tajwan. Stamtąd został najpierw zawleczony Kanady i USA, a następnie do krajów europejskich. Występuje w większości krajów. W Polsce gatunek został także stwierdzony, głównie na południu kraju. Były to tylko pojedyncze osobniki, niezwiązane z żadnym konkretnym gatunkiem uprawnym. Monitoring na obecność tarczówki jest prowadzony od kilku lat.

Jak wyglądają?

Osobniki dorosłe tego owada mają długość 12-17 mm, a ich zabarwienie jest brązowo-zielone z metalicznymi, barwy miedzianej lub niebieskawymi plamami na głowie i przedpleczu. Po grzbietowej stronie ciała znajduje trójkątna tarczka dochodząca do połowy długości odwłoka, który otoczony jest przez beżowo paskowaną otoczkę. Czułki są pięcioczłonowe, brązowe z jaśniejszymi paskami. Nimfy są początkowo żółto-czerwone, a z czasem stają się brązowawe. Gdy owady czują się zagrożone wytwarzają bardzo nieprzyjemną woń, która na długo może utrzymywać się w pomieszczeniach.

Bardzo podobne są jednak larwy innego gatunku – Trolius luridus. Najłatwiej rozpoznać obydwa szkodniki po jajach lub w wypadku obserwacji owadów dorosłych.

Formy larwalne Halyomorpha halys
(fot. Mateusz Lipiński)

Jakie gatunki są zagrożone?

Halyomorpha halys jest polifagiem i poraża ok. 100 gatunków roślin, w tym: drzewa owocowe, a ponadto drzewa i krzewy leśne i ozdobne. Wśród roślin żywicielskich są także warzywa: papryka, fasola i pomidor oraz rośliny rolnicze, np. kukurydza.

Sposoby rozprzestrzeniania i przenikania

Owady mogą rozprzestrzeniać się lokalnie w uprawach, a ponadto są przenoszone wraz z przesyłkami roślin, świeżych owoców i warzyw oraz kolb kukurydzy.

Objawy i zagrożenie

Osobniki Halyomorpha halys odżywiają się sokami roślin – nimfy żerują na liściach, łodygach i owocach roślin oraz kolbach kukurydzy, a osobniki dorosłe głównie na owocach. Na porażonych organach roślinnych pojawiają się niewielkie nekrotyczne plamki (średnicy ok. 3 mm) i bruzdy oraz brązowawe przebarwienia. Silnie porażone owoce są zdeformowane i nie nadają się do sprzedaży. Na kolbach kukurydzy tworzą się nekrozy na ziarniakach, natomiast w przypadku soi i fasoli na nasionach wewnątrz strąków.

Jak podaje PIORiN, W Unii Europejskiej, a tym samym w Polsce Halyomorpha halys nie podlega obowiązkowi zwalczania (nie jest to agrofag kwarantannowy w Unii).