Kongres ISU i jego cele

Letni Kongres Międzynarodowego Stowarzyszenia Bylinowego odbywa się, z założenia co drugi rok. Tym razem jednak od poprzedniego spotkania tej organizacji, która zrzesza hodowców, producentów i dystrybutorów bylin, minęły 4 lata (poprzednia edycja ISU Summer Days – w 2018 r. miała miejsce w Polsce). Dłuższa przerwa spowodowana była pandemią.

Kongres służy m.in. wyborom władz stowarzyszenia. Zarząd ISU składa się obecnie z następujących osób: Aad Vollebregt z Holandii – prezes, Tomasz Michalik z Polski (Vitroflora) – wiceprezes, Michel Le Damany z Francji, Jana Holzbecherova z Czech, Gerben Tjeerdsma ze Szwecji, Beate Zillmer z Niemiec.

Ważne tematy – torf, bioróżnorodność, gatunki inwazyjne, klimat

Uczestnicy spotkania omawiają też ważkie dla branży (nie tylko bylinowej) zagadnienia. Tym razem dyskutowano m.in. o zwiększaniu bioróżnorodności oraz wykorzystywaniu rodzimych bylin do uprawy i nasadzeń (rodzime rośliny z nasion produkuje na powierzchni ponad 21 ha holenderska szkółka Cruydt-Hoeck, którą zwiedzali uczestnicy kongresu). Pojawił się także temat dostosowywania asortymentu do zmieniających się warunków klimatycznych (np. szkółka Boot & Dart z Boskoop, która specjalizuje się w produkcji bylin przeznaczonych na publiczne tereny zieleni, testuje i selekcjonuje gatunki i odmiany pod kątem odporności na upały i suszę oraz zasolenie, a ponadto wysokości – max. 70 cm).

Dyskutowano również o substytutach torfu. W holenderskich szkółkach można obserwować próby poszukiwania substratów, które mogłyby go zastąpić (podczas wizyty u producenta bylin przeznaczonych do prywatnych ogrodów Arjana Schepersa z Marienheem przekonano się, że uprawia on te rośliny w mieszankach podłoży całkowicie pozbawionych torfu, a także włókna kokosowego). Na razie jednak powszechna zmiana składu substratów na beztorfowe wydaje się mało realna – szczególnie w produkcji materiałów wyjściowych (młodych roślin).

W kwestii unijnej listy gatunków inwazyjnych (ich produkcja i dystrybucja jest zabroniona w UE) uczestnicy kongresu – producenci bylin z 10 krajów europejskich oraz z Kanady – stwierdzili, że w przypadku tych przepisów niezbędne jest wprowadzenie podziału na strefy. Inwazyjność roślin (poszczególnych gatunków) nie jest bowiem jednolita w obrębie Wspólnoty i nie ograniczają jej granice państwowe (i granica unijna), ale przede wszystkim ma związek ze strefami klimatycznymi (gatunek inwazyjny w cieplejszej strefie nie przeżywa zim w strefach chłodniejszych, w których się nie rozprzestrzenia).

ISU Awards 2022 – pięć wyróżniających się nowości

Przyznawanie nagród hodowcom lub dystrybutorom nowych wartościowych odmian bylin to ważna część działalności ISU. Poprzedzone jest obserwacjami taksonów zgłoszonych do oceny, których w ostatniej edycji było 51 (z 27 rodzajów botanicznych).

Testy odbywają się w kraju, w którym zaplanowany jest kolejny letni zjazd, i trwają dwa sezony. W 2020 roku rośliny posadzono więc i uprawiano w Holandii – obserwacje prowadzono we współpracy z Królewskim Towarzystwem Ogrodniczym z Boskoop, KVBC (Koninklijke Vereniging voor Boskoopse Culturen), w jego ogrodzie doświadczalnym. Oprócz innowacyjności odmian, oceniano ich stabilność, pokrój roślin, obfitość kwitnienia, odporność na choroby itd.

Międzynarodowe jury ostatecznie przyznało 5 nagród (ISU Awards 2022). Ponadto 40 uczestników ISU Summer Days 2022 wybrało spośród tych pięciu wyróżnionych nowości swojego faworyta, którym okazał się zawilec GARDEN BREEZE ‘Pink Touch’, hodowli polskiej firmy Vitroflora.

Oto byliny, którym przyznano ISU Awards 2022:

Agapant (Agapanthus) ‘Heidy’ (Pretty Heidy)

Zgłaszający: Marco van Noort Breeding B.V., Holandia

Hodowca/selekcjoner: Jan Zwetsloot, Holandia

Odmiana o średniej sile wzrostu (w okresie kwitnienia osiąga wysokość 80-90 cm). Kwiatostany wyróżniają się ładną kolorystyką – w tym pięknymi, ciemnymi pąkami kwiatowymi. Zewnętrzna powierzchnia rozwiniętych kwiatów jest ciemnoniebieska, a na wewnętrznej występują jasnoniebieskie pasy. Kwiatostany są bardzo liczne i regularnie pojawiają się przez długi czas – od lipca do września; występują na różnych poziomach. Ładnie kontrastują z żywo zielonymi liśćmi. Odmiana ta nadaje się do uprawy w dużych pojemnikach tarasowych (w słońcu lub półcieniu) i na kwiaty cięte.

Agapanty – choć w globalnych ofertach klasyfikowane do bylin – w naszych warunkach klimatycznych nie są odporne na mróz (strefa mrozoodporności 8-9).

Schizachyrium miotlaste (Schizachyrium scoparium) ‘Ha Ha Tonka’

Zgłaszający: Future Plants, Holandia

Hodowca/selekcjoner: Cassian Schmidt (Hermannshof), Niemcy

Niska trawa preriowa, która znosi upały. Pędy i liście są niebieskawe i gęsto (gęściej niż u innych odmian tego gatunku) pokryte charakterystycznymi miękkimi włoskami, które mają długość około 3 mm. Pędy główne wyrastają od podstawy rośliny, nie dając bocznych rozgałęzień. Wysokość roślin wynosi 50 cm, a w okresie kwitnienia (od września do mrozów) – 100 cm. Kwiatostany są brązowopurpurowe.

Odmianę ‘Ha Ha Tonka’ wprowadzono na rynek w 2018 r. Jako nowość została wyróżniona brązowym medalem podczas targów Plantarium 2019. Jest prawnie chroniona.

Słoneczniczek zwyczajny (Heliopsis helianthoides) ‘Fire Twister’

Zgłaszający: CNB, Holandia

Mocnej budowy, dobrze uformowane rośliny, które wymagają jednak niewielkiej podpory. Mają ciemnofioletowe pędy i liście oraz pomarańczowoczerwone półpełne kwiatostany. Osiągają wysokość 70 cm, a w okresie kwitnienia – 100 cm. Kwitnienie jest obfite.

Odmiana wprowadzona na rynek w 2021 r.

Zatrwian Gmelina (Limonium gmelinii) ‘STE10’ (Dazzle Rocks)

Zgłaszający: Plantipp BV, Holandia

Hodowca/selekcjoner: Peter van Steijn

Odmianę tę wyróżnia zwarty, wyprostowany pokrój (wysokość w okresie kwitnienia – ok. 40 cm) i duża liczba kwiatów na pędzie. Rośliny są dobrze rozkrzewione. Jako odporne na suszę i upały, nadają się do sadzenia np. w ogrodach skalnych czy na terenach zieleni – w miejscach słonecznych, na stanowiskach przepuszczalnych, dobrze zdrenowanych. Są również bardzo polecane do uprawy w pojemnikach tarasowych. Kwitnienie przypada na okres od wczesnego lata do jesieni. Kolor kwiatów jest typowy dla tego zatrwianu – niebieskofioletowy. Odmiana ‘STE10’ Dazzle Rocks znosi zimą temperaturę do -30ºC. Została wprowadzona na rynek w 2020 r. Jest prawnie chroniona.

Zawilec mieszańcowy (Anemone ×hybrida) GARDEN BREEZE ‘Pink Touch’

Zgłaszający i hodowca: Vitroflora Grupa Producentów, Polska

Nowość o bardzo efektownych kwiatach, niespotykanych u innych odmian jesiennych zawilców. Są one półpełne, o średnicy 4 cm i mają unikatowy kolor (płatki dwubarwne – przód jest biały, a tył purpurowy/różowy). Ładnie kontrastują z błyszczącymi ciemnozielonymi liśćmi. Kwitnienie jest obfite i przypada w sierpniu, wrześniu. Odmiana zostanie wprowadzona na rynek w sezonie 2022-2023.

Źródło: informacje prasowe ISU