Sympozjum w Warszawie i jego międzynarodowe aspekty

Jak informuje dr hab. Dariusz Sochacki z SGGW, przewodniczący Komitetu Naukowego sympozjum Flower Bulbs 2024, w tym międzynarodowym spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele 15 krajów z trzech kontynentów. Wśród reprezentowanych narodowości, oprócz Polaków wyróżniali się liczebnie Holendrzy oraz Amerykanie z USA.

Margherita Beruto z Włoch – prezes sekcji „Rośliny Ozdobne” w ISHS przypomniała podczas otwarcia sympozjum, że Międzynarodowe Towarzystwo Nauk Ogrodniczych ma ponad 60 lat i od początku stawia sobie za cel tworzenie oraz utrzymywanie kontaktów pomiędzy przedstawicielami nauki, sektora edukacji oraz branży produkcyjnej z całego świata, a konferencje i wydawnictwa są najbardziej widocznym wyrazem działalności towarzystwa. „Rośliny Ozdobne” to jedna z 14 sekcji ISHS, a bezpośrednio tematyką, która była przedmiotem warszawskiego sympozjum, zajmuje się w tej organizacji Grupa Robocza „Flower Bulbs and Herbaceus Perennials”. Jej nowym przewodniczącym został wybrany 16 kwietnia br. Dariusz Sochacki, zastępując na tym stanowisku Ki-Byung Lima z Uniwersytetu Kyungpook w Korei Płd.

Jak przyznaje D. Sochacki, organizacja sympozjum była sporym wyzwaniem, gdyż polski zespół, który się tym zajął, miał na to zadanie w zasadzie 1,5 roku (zamiast czterech lat). Pierwotnie bowiem 14. edycja Flower Bulbs miała się odbyć w USA, ale plany musiały ulec zmianie i niełatwego zadania, niejako w zastępstwie Amerykanów i krótkim czasie podjęli się w 2022 roku Polacy. Finał tych działań zakończył się jednak sukcesem, o czym przekonali się uczestnicy sympozjum, którzy na bieżąco przekazywali organizatorom swoje wyrazy uznania.

Naukowo i praktycznie o roślinach cebulowych i bylinach

Tematyka wykładów i posterów, które przedstawili uczestnicy sympozjum Flower Bulbs 2024, obejmowała różnorodne zagadnienia, m.in. rozmnażanie, uprawę i pędzenie; kwitnienie oraz przechowywanie kwiatów; bioróżnorodność; biotechnologię i hodowlę, ochronę roślin oraz zastosowanie.

Jak podkreślił Dariusz Sochacki, zwracały uwagę często poruszane kwestie dotyczące zrównoważonej, czyli przyjaznej środowisku produkcji. Inna charakterystyczna problematyka to opracowywanie technologii, które pozwalają wydłużyć dostępność na międzynarodowym rynku poszukiwanych kwiatów ciętych konkretnego gatunku, u którego naturalne kwitnienie w danym rejonie jest krótkie. Taki przypadek dotyczy obecnie piwonii. Mówiła o tym w wykładzie pt. „30 lat produkcji geofitów w zmieniającym się klimacie – spotkania nauki z technologią” Rina Kamenetsky-Goldstein z ośrodka badawczego Volcani Center w  Izraelu. Według niej, ostatnie osiągnięcia dotyczące produkcji (również w cieplejszych rejonach świata) kwiatów ciętych piwonii – która ma skomplikowaną fizjologię kwitnienia, sprawia trudności związane z pozbiorczą „obróbką” kwiatów, a także trudno się rozmnaża na masową skalę – to przykład owocnej współpracy nauki z praktyką (wdrażania innowacji technologicznych opartych na badaniach).

Praktyczne aspekty znalazły się też w prelekcji Williama B. Millera z Uniwersytetu Cornella w USA pt. „W jaki sposób można posadzić więcej cebul kwiatowych na terenach zieleni”? Referował on badania prowadzone z użyciem holenderskiej maszyny, która pracuje z wydajnością 25 000-75 000 cebul na godzinę i może sadzić cebule na istniejącym trawniku (przecina darń, podnosi ją i umieszcza cebule poniżej strefy korzeniowej trawy, a następnie opuszcza darń, która nie ulega zniszczeniu).

Z bardzo dobrym przyjęciem spotkał się też blok wykładów, które przedstawiły naukowczynie z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, również dotyczących wykorzystania bylin i roślin cebulowych na terenach zieleni. Między innymi Bożena Szewczyk-Taranek, w prelekcji pt. „Wybór bylin i geofitów do celów hortiterapii” omówiła badania, które służyły określeniu preferencji roślinnych osób starszych, aby ułatwić tworzenie ogrodów terapeutycznych. Najczęściej wskazywanymi przez ankietowanych roślinami ozdobnymi okazały się: róże, tulipany, narcyzy i piwonie.

Polskie wątki znalazły się przede wszystkim w wykładzie „Produkcja i hodowla roślin cebulowych i bylin w Polsce”, przygotowanym przez Dariusza Sochackiego (SGGW) i Jadwigę Treder (IO-PIB) oraz Tomasza Michalika (Vitroflora). Słuchacze mogli się m.in. dowiedzieć, że obecnie powierzchnię upraw tulipanów na kwiaty cięte szacuje się na 55 ha, a wolumen produkcji na około 180 mln kwiatów rocznie. Zwrócono uwagę na rozwój w ostatnich latach nowoczesnej i zautomatyzowanej metody hydroponicznego pędzenia tulipanów w dużych polskich gospodarstwach szklarniowych.

Ponadto z prelekcji wynikało, że Polska jest zdecydowanym liderem w Europie, jeśli chodzi o rozmnażanie roślin metodą kultur in vitro. Co najmniej pięć dużych laboratoriów produkuje byliny na rynek europejski, USA i Japonii. Jedno z nich należy do Vitroflory, która jest jednym z największych na kontynencie producentów materiału wyjściowego do dalszej produkcji bylin, pozyskiwanego z laboratorium in vitro oraz z roślin matecznych.

Flower Bulbs 2024: wizyty w polskich gospodarstwach

O tym, jak wygląda produkcja w firmie Vitroflora w Trzęsaczu k. Bydgoszczy, mogli się na własne oczy przekonać uczestnicy wycieczki, która towarzyszyła sympozjum i odbyła się 18-19 kwiaetna, po zakończeniu części konferencyjnej Flower Bulbs 2024. Trasa obejmowała też wizytę w gospodarstwie szklarniowym „Polskie Tulipany” Beaty i Michała Orłowskich w Kościuszkowie k. Kalisza (nowoczesna uprawa pędzonych tulipanów metodą hydroponiczną) oraz w Gospodarstwie i Hurtowni Ogrodniczej Królik w Chrzypsku Wielkim w Wielkopolsce (pokazano polowe plantacje kwitnących tulipanów, uprawę piwonii i mieczyków na kwiaty cięte pod osłonami, pakowalnię cebul, bulw i bylin).

W trakcie sympozjum, 16 kwietnia również przewidziano wizyty w gospodarstwach w centralnej Polsce, które zajmują się produkcją roślin cebulowych lub bylin. Uczestnicy mogli wybrać jedną z trzech tras, która obejmowała dodatkowo wizytę w obiekcie parkowym – Parku w Żelazowej Woli lub Ogrodach Zamku Królewskiego w Warszawie. Wśród odwiedzonych firm ogrodniczych były: BOTANIA – Katarzyna Kulisiewicz, Ignacy Kulisiewicz w Ożarowie Mazowieckim oraz Gospodarstwo ogrodnicze Tomasz Morawski w Jawczycach (obie firmy specjalizują się w hydroponicznym pędzeniu tulipanów); Gospodarstwo specjalistyczne PANEK w Kościelnej Górze (produkcja bylin w doniczkach) oraz Volmary w Gawartowej Woli (materiały wyjściowe do dalszej produkcji bylin), a także Norwa Plants (laboratorium kultur tkankowych, które specjalizuje się w mikrorozmnażaniu bylin) w Piasecznie.

Goście, zwłaszcza zagraniczni, byli pod wrażeniem poziomu i nowoczesności produkcji w zwiedzanych gospodarstwach.